چکیده:

 حسین بن حمدان خصیبی از راویان و متکلمان امامیه است که در دوره غیبت صغری و سال‌های آغازین غیبت کبری می‌زیسته و در نزد فرقه نصیریه از احترام ویژه‌ای برخوردار بوده است. رجالیون متقدم او را به غلو متهم کردند. خصیبی در آثاری چون هدایت الکبری و رأس باشیه عقیده بابیت برای هر یک از امامان دوازده‌گانه را مطرح کرده و محمد بن نصیر را باب امام حسن عسکری (ع) دانسته است به همین دلیل فرقه نصیریه که در زمره فرق غالی است و اکنون به نام علویان در سوریه به سر می‌برند، آثار خصیبی را جزو متون کلامی خود می‌دانند. در احادیثی که خصیبی نقل کرده است عموماً مباحث جهان‌شناسی با مفاهیمی چون ادوار و اکوار و ظهورات بیان شده است. همچنین اصطلاح تقمص که مورد استفاده دروزیان است در مفهومی مشابه تناسخ آمده است. نوشتار حاضر پژوهشی پیرامون شخصیت و نظرات کلامی حسین بن حمدان خصیبی است که در آن ضمن معرفی شخصیت خصیبی، به ارتباط او با فرقه علویه، جریانات عصر (علما، اسماعیلیه و تصوف) پرداخته و تأثیر او در امامیه بررسی شده است.

نوشتن دیدگاه