چکیده:

 با استیلای فرهنگ مدرنیته بر جوامع غربی، فضای فکری، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و ... این جوامع، به ناگاه دستخوش تغییرات بسیار گسترده‌ای گردید. جامعه خدامحور و آخرت‌گرا تبدیل به جامعه‌ای انسان‌محور و دنیاگرا گشت، وحی الهی که تا دیروز منبع شناخت و داوری معرفت بود، جای خود را به عقل بشری داد و حتی مفاهیم اخلاقی نیز از این تغییرات گسترده بی‌نصیب نماند و ضمن نسبی شدن مفاهیم اخلاقی، ملاک اخلاقی بودن یک رفتار، هماهنگی آن با احساسات انسانی و برآورده نمودن نیازهای دنیوی انسان گردید. در این میان واضح است که دیگر نمی‌توان انتظار داشت که جامعه مدرن زده از مطلوبیت زهد سخن به میان آورد، چرا که این رفتار اخلاقی در تضاد کامل با احساسات دنیاگرایانه این عصر محسوب می‌گردد. از سوی دیگر بر اثر تعاملات و تهاجمات فرهنگی، جوامع اسلامی با پدیده نوظهور مدرنیته روبه‌رو گردیدند که معیارهای اخلاق اسلامی را به چالش می‌کشاند. در این میان برای ایجاد، حفظ و تعالی جامعه توحیدی، ضرورت دارد تا اندیشه‌وران جامعه اسلامی، ضمن نقد مبانی فرهنگ مدرنیته، به بررسی دقیق و همه‌جانبه مفاهیم اخلاقی همت گمارند و راهکارهای مناسبی، جهت اجرا و پیاده‌سازی این مفاهیم در جامعه‌ای که تحت تأثیر مدرنیته لباس نوی بر تن نموده است، پیشنهاد نمایند. این رساله به دنبال آن است تا ضمن بررسی مبانی فرهنگ مدرنیته، تضاد این مبانی با مبانی اندیشه اسلامی را مشخص سازد و آنگاه ضمن دفاع از مفهوم حقیقی زهد که یکی از نقاط حساس در نزاع این دو فرهنگ می‌باشد، با بیان تفسیر صحیح زهد که عدم دل‌بستگی به مظاهر مادی است و نه ترک کامل این مظاهر و ذکر انواع مختلف زهد و درجات آن، به طرح الگوهای مختلف اجرای زهد در عصر جدید در عرصه‌های تولید، توزیع و مصرف و علم و فن‌آوری بپردازد.

کلیدواژه‌ها: زهد، مدرنیته، مدرن، الگو، عصر جدید.

 مقالات مرتبط:

 بررسی الگوی زهد اسلامی در عصر حاضر، محسن قمی، مرضیه‌سادات سجادی، پژوهش‌نامه اخلاق، تابستان 1391، شماره 16، (23 صفحه، از 6 تا 28)، (علمی _ پژوهشی).

فصول پایان‌نامه:

 این تحقیق دارای سه فصل می‌باشد:
بخش اول: «چیستی زهد»
* فصل اول: ماهیت زهد
* فصل دوم: اقسام و درجات زهد
* فصل سوم: فلسفه زهد
* فصل چهارم: نتایج زهد
بخش دوم: «اسلام و مدرنیته»
بخش سوم: «الگوی زهد در عصر جدید»
* فصل اول: زهد در پرتو نسبیت‌گرائی و مطلق‌گرائی اخلاقی
* فصل دوم: امکان زهد‌ورزی در فضای مدرن
* فصل سوم: الگوهای زهد
نتیجه‌گیری بخش سوم.

نوشتن دیدگاه