چکیده:
خمس یکی از واجبات مالی در اسلام میباشد که از اهمیت ویژهای برخوردار است و تأکید زیادی بر آن شده است. خمس باید در اختیار ولی امر مسلمین قرار گرفته و طبق نظر او به مصرف برسد و بهعنوان یکی از منابع مالی حکومت اسلامی به شمار میرود. با توجه به اینکه در جامعه امروزی آگاهی و توجه مردم از مسائل و احکام دینی بهخصوص مسائل مالی و از جمله خمس کمرنگتر به نظر میآید شاید طرح این موضوع بهعنوان یک پایاننامه دانشگاهی بتواند تا حدی هرچند اندک، توجه برخی افراد را به این مسئله بیشتر جلب کند. یکی از ویژگیهای این پژوهش نگارش آن به زبان فارسی و قابل فهم برای عموم میباشد. همچنین در برخی موارد علاوه بر کتب شیعه از معتبرترین کتابهای اهل سنت نیز استفاده شده است. در این پژوهش به بررسی خمس، شامل: تاریخچه، ادله وجوب، مواردی که خمس به آنها تعلق میگیرد و مصرف خمس، پرداخته شده است. همچنین در خاتمه بحث مصرف خمس به رابطه بین خمس و مالیات اشاره شده است. امروزه در برخی کشورها «مالیات بر درآمد» و در برخی دیگر «مالیات بر مصرف» گرفته میشود که هر دو سیستم دارای نقایص فراوانی میباشد اما اسلام در بحث خمس ارباح مکاسب بهترین و عادلانهترین شیوه اخذ مالیات یعنی «مالیات بر درآمد اضافه بر مصرف» را معرفی کرده است که متأسفانه آنطور که باید، به آن توجه نشده است و حتی در کشور ما پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز تقریباً هیچگونه تغییری در امر خمس مشاهده نمیشود.
فصول پایاننامه:
این تحقیق در چهار فصل ارائه شده است:
فصل اول: «کلیات»
* گفتار اول: اهمیت و ضرورت موضوع
* گفتار دوم: تعریف خمس
* گفتار سوم: تاریخچه خمس
فصل دوم: «ادله وجوب خمس»
* گفتار اول: قرآن
* گفتار دوم: سنت
* گفتار سوم: اجماع
* گفتار چهارم: عقل
فصل سوم: «متعلقات خمس»
* گفتار اول: غنائم جنگی
* گفتار دوم: معدن
* گفتار سوم: گنج
* گفتار چهارم: غوص
* گفتار پنجم: زمینی که کافر ذمی از مسلمانی بخرد
* گفتار ششم: مال حلال مخلوط به حرام
* گفتار هفتم: ارباح مکاسب
فصل چهارم: «صرف خمس»
* گفتار اول: تقسیم خمس به شش سهم
* گفتار دوم: وحدانی بودن امر خمس
* گفتار سوم: ولی امر خمس
* گفتار چهارم: خمس و مالیات
نتیجهگیری.