چکیده:
دائره المعارف بزرگ اسلامی که پس از انقلاب، به عرصه فرهنگ کشور پیوسته، حاوی نکاتی همانند تردید در استماع مستقیم «فضل بن شاذان نیشابوری» (م 260 ﻫ/ 874 م) از امام رضا (ع)، ورود پارهای اخبار سرزنشآمیز از امام حسن عسکری (ع) در ارتباط با وی، جسم گرایی وی و قرابت وافر دیدگاهش به عقاید سلفیان اهل سنّت، تردید در صحّت اسناد کتاب الایضاح به وی و موضوعاتی دیگر با همین صبغه میباشد. این باورها و رویکردها، از سوی این مقاله نااستوار تلقّی و تأکید شده که توقیع منسوب به امام عسکری (ع) در عتاب «فضل» که همان هم مأخذ جسم گرا بودن وی قلمداد شده، از سوی تمام رجالیان، فاقد اعتبار و مجعول به شمار آمده است. بهعلاوه روایت وی از امام رضا (ع) و صحّت اسناد الایضاح به وی، مورد تأیید قرارگرفته است. شناخت مواضع راستین این فقیه متکلّم، محدّث و صحابی والامقام ائمه (ع) که دلمشغول ارتقای معرفت دینی و با خورشید فروزان اندیشه خویش و کندوکاوهای گسترده و نگارش یکصد و هشتاد کتاب در قرن سوم، تأمینکننده حیات علمی و فکری جامعه خویش بود، بیتردید سهمی بنیادی در تعالی نسل ما دارد. سزا و بلکه وظیفه این است که رهیافتهای اینگونه افراد نشر یابد تا در امتداد یافتن بیدارگریها و مواضع به حقّشان، خللی واقع نگردد.
pdf دانلود مقاله کاستی های گزارش دائره المعارف بزرگ اسلامی از محدث فضل بن شاذان (521 KB)