چکیده
کلینی در تألیف الکافیِ خود از منابع متعدد مکتوب حدیثی بهره برده است که بررسی آن‌ها می‌تواند در شناسایی هرچه دقیق‌تر روش وی در تدوین کتابش سودمند باشد. نکته جالب توجه آنکه مؤلفان برخی از این منابعش در کتب رجالی افرادی دروغگو و حتی جاعل حدیث معرفی شده‌اند. از جمله آن‌ها، اسحاق بن محمد احمر است که تاکنون هیچ پژوهش مستقلی به روایات منقول از وی در الکافی و منبع کلینی در نقل آن‌ها نپرداخته است. نجاشی دو کتاب أخبار السید و کتاب مجالس هشام را از میان آثار وی معرفی کرده است. از لابلای میراث نُصیریه پنج کتاب دیگر نیز از آثار وی شناخته شده است: کتاب الصراط، کتاب الصلاة، کتاب التنبیه، کتاب باطن التکلیف و کتاب الشواهد. این نوشتار ضمن نگاهی به شخصیت اسحاق و دیدگاه عالمان درباره وی، به روایات کلینی از اسحاق پرداخته و تلاش دارد منبع کلینی را در این باره روشن نماید. بنا بر برخی شواهد، به نظر می‌رسد که از میان این مکتوبات اسحاق، کتاب أخبار السید وی ـ که پیش از انحرافش تألیف شده ـ منبع کلینی در نگارش الکافی بوده است.
کلیدواژه ها: محمدبن یعقوب کلینی، الکافی، منابع، اسحاق بن محمد احمر، کتاب اخبار السید.
