w w w . a h l e b a i t p e d i a .com
دانشنامه اهل بیت
حدیث
نویسنده مقاله: عبدالحمید مفتخر
منتشر شده در: فصلنامه مطالعات علوم سیاسی، حقوق و فقه
رتبه مقاله: علمی-تخصصی
سال،شماره: سال اول ۱۳۹۴ - شماره 1

خلاصه مقاله:

موضوع مقاله ی حاضر نقش سکوت در بیان اراده است . گاهی شخص سخن نمی گوید ولی بطور غیر مستقیم وضمنی اراده ی خود را ابراز می کند ابراز اراده ی ضمنی نوعی بیان محسوب می شود . سکوت دوشیزه در قبول نکاح دال بر اعلان رضایت وقبول است . البته فقها در اینجا به عنوان قرینه موجود عنوان کرده اند که حیا و شرم دختر باکره در نکاح برای اولین بار مانع از بیان صریح می شود و این قرینه ای است همراه سکوت که دال بر رضایت است گاهی در حضور رسول مکرم اسلام وسایر معصومین سخنی گفته می شد یا عملی انجام می گردید که معصوم (ع) دربرابر آن سکوت می فرمود این بمنزله ی تایید بود که به سنت تقریری معروف شد همه ی علمای حقوق بر این باورند که وضع ساکت آمیخته با ابهام است و به درستی نمی توان فهمید که مقصود او مخالفت با پیشنهادی است که با آن روبرو شده یا می خواهد آن را بپذیرد اما هرگاه سکوت همراه با قرینه ای باشد که حاکی از اراده ی شخصی ساکت باشد بدان اعتبار داده اند به عنوان مثال درامر قضا پذیرش وقبول ادعا را اقرار می گویند . حکم واثر سکوت در این جایگاه چنین است که اگر مدعی علیه در برابر ادعای وارده سکوت کند قاضی تا سه بار اورا وادار به دادن پاسخ می کند ودر صورت استنکاف از جواب قاضی قسم را بر مدعی رد می کند اگر او قسم خورد حقش ثابت است .اثری که بر سکوت مدعی علیه مترتب است این است که با سکوت او وقسم مدعی خوانده محکوم خواهد شد حقوق ایران قاعده ی بی اعتباری سکوت در بیان اراده را از حقوق اسلام گرفته است زیرا که در فقه اسلامی بر اساس قاعده ی لاینسبب لساکت قول به شخصی ساکت قولی نسبت داده نمی شود. مثلا در ماده 249 قانون مدنی بر اساس قاعده ی فقهی یاد شده آمده است که سکوت مالک ولو در مجلس عقد حضور داشته باشد اجازه محسوب نمی شود اما در همین قانون به مواردی بر می خوریم که سکوت نشانه ی رضایت است مثل مواردی که صاحب حق خیار با توجه به فوریت در وقت معین از حق خود استفاده نمی کند ومی توان گفت قانونگذار موعد های یاد شده را شرط استفاده از حق اعتراضی وایجاد حقی قرارداده است وعد م استفاده از این حق موجب از بین رفتن حق می گردد در این مقاله به تجزیه و تحلیل علمی و ضع ساکت و انعکاس آن در قوانین موجود پرداخته شده است.

کلمات کلیدی:
سکوت، اعلام اراده، قوانین ایران، فقه اسلامی

  دانلود مقاله بررسی جایگاه سکوت در اعلام اراده در قوانین ایران و فقه اسلامی

نوشتن دیدگاه


تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید