چکیده
آیین عزاداری ماه محرم یکی از مهمترین آیینهای مهم مذهبی ـ ملی دوره صفویان است. رسمیت یافتن مذهب تشیع اثنیعشری، شدت گرفتن تمایلات ملی ایرانیان در برابر همسایه قدرتمند عثمانی و بالا رفتن نقش جهانی ایرانزمین زمینهساز گذار از سنت های کهن عزاداری محرم به سنت هایی نو در عصر صفوی شد. این تحول به نوبۀ خود آسیب هایی را در قالب و ساختار، محتوا، وجه احساسی، وجه اجتماعی و وجه روحی و روانی عزاداری محرم به دنبال داشت. این نوشتار ضمن برشمردن نمونههایی از آسیب های هر یک از این محورها کوشیده است مستند به اطلاعات تاریخی موجود، علل و زمینههای پیدایش این آسیب ها را هم جستجو و عرضه کند.
کلیدواژهها: عزاداری عاشورا؛ آسیبشناسی عزاداری؛ محرم؛ صفویه؛ آیینهای مذهبی