چکیده
قرآن کریم به آگاهی پیشین یهود از ویژگیهای پیامبر(ص) اشاره میکند و اقدامات یهود را ناشی از جهالت آنها نسبت به رسالت پیامبر(ص)نمی داند، بلکه به سبب کفر و نفاق آنها میداند. پس از قرآن، منابع تاریخی مانند المغازی محمد بن عمر واقدی (د. 207ه.ق)، السیرة النبویة عبدالملک بن هشام الحمیرى (د. 218ه.ق)، الطبقات الکبرى محمد بن سعد بن منیع الهاشمی البصری (د.230ه.ق) و تاریخ الأمم و الملوک أبو جعفر محمد بن جریر الطبری (د. 310ه.ق) به این موضوع اشاره میکنند.
بررسی چگونگی بازتاب گزارشهای مربوط به آگاهی پیشین یهود از صفات و ویژگیهای پیامبر(ص)در قرآن کریم و منابع منتخب، مهمترین هدف مقاله حاضر است که به شیوه مقایسهای - تحلیلی درصدد پاسخ به این پرسش است که وجوه تشابه و تفاوت گزارشهای قرآن و منابع منتخب تاریخی از جهت نگرشی، پردازشی و نگارشی در رابطه با آگاهی پیشین یهود از صفات و ویژگیهای پیامبر(ص)چیست؟
مقاله حاضر به این نتیجه رسیده است که در آیات مکی بهصورت کلی به شناخت یهود از پیامبر(ص)اشاره میشود، اما در آیات مدنی شناخت یهود نسبت به پیامبر(ص) از طریق بیان صفات آن حضرت در تورات بیان میگردد. این درحالی است که منابع منتخب تاریخی ضمن پرداختن به حوادث و اتفاقات از تبیین و تحلیل علل و عوامل اصلی موضع گیری یهود غفلت مینمایند و این تفاوت در نگرش و در شیوه پردازش قابل ملاحظه است.
کلیدواژهها: قرآن؛ پیامبر(ص)؛ یهود؛ پردازش تاریخی؛ الگوی نگرشی؛ الگوی نگارشی