عنوان کامل پایان‌نامه:
«بررسی ماهیت و مبنای حق سرقفلی و حق کسب و پیشه و تجارت و احکام آن‌ها در فقه اسلامی و حقوق ایران»
چکیده:
با توجه به نقش حق سرقفلی و حق کسب و پیشه و تجارت در عرصه‌ی معاملات و با توجه به ابهامات زیادی که در احکام این دو دسته حقوق وجود دارد، بحث از ماهیت، مبنا و احکام حقوق مزبور ضروری است. در این نوشتار که یک پژوهش توصیفی، انتقادی و با ابزار گردآوری اطلاعات اسنادی و کتابخانه‌ای است، سعی شده است، ضمن تبیین ماهیت، مبنا و احکام حق از یک‌سو و ماهیت حق سرقفلی و حق کسب و پیشه و تجارت از سوی دیگر، به بررسی مبنای حق سرقفلی و حق کسب و پیشه و تجارت و احکام آن‌ها، پرداخته شود. دستاوردهای این تحقیق، به شرح ذیل قابل ذکر است. حق سرقفلی از دیدگاه فقه امامیه و حقوق ایران امتیازی است که با توجه به تعهد مالک برای مستأجر اعتبار می‌شود و از دیدگاه فقه اهل سنت صلاحیتی است که شرع بر اساس آن، به مستأجر اجازه تصرف در عین مستأجره را اعطا می‌کند؛ در حالی‌که حق کسب و پیشه و تجارت از دیدگاه فقهی و حقوقی، امتیازی نسبت به محل مورد اجاره است که به نفس انعقاد عقد اجاره و با توجه به فعالیت مستأجر در محل کسب که منجر به رونق محل کسب شده، برای مستأجر اعتبار می‌شود. هرچند حق کسب و پیشه و تجارت در نظر فقیهان امامی پذیرفته نشده است، لیکن برای حق سرقفلی از مبنای شرط ضمن عقد، قانون و عرف بازار سخن گفته شده است. مبنای هر دو حق در حقوق ایران قانون است. حقوق مزبور در فقه و حقوق ایران قابل نقل و انتقال بوده، هرچند حق سرقفلی قابل اسقاط می‌باشد، لیکن اسقاط پذیری حق کسب و پیشه و تجارت، محل اختلاف است.
کلیدواژه‌ها:حق سرقفلی، حق كسب و پيشه و تجارت، فقه اسلامي، حقوق ایران، اجاره.
فصول پایان‌نامه:
این تحقیق در سه فصل ارائه شده است:
فصل اول: «ماهيت حق سرقفلي و حق كسب و پيشه و تجارت در فقه اسلامي و حقوق ايران»
* مبحث اول: مفهوم و ماهيت فقهي و حقوقي حق و اقسام آن
گفتار اول: مفهوم و ماهيت فقهي و حقوقي حق
گفتار دوم: اقسام حق از ديدگاه فقهي و حقوقي
* مبحث دوم: مفهوم و ماهيت فقهي و حقوقي حق سرقفلي و حق كسب و پيشه و تجارت و مقایسه‌ی آن‌ها
گفتار اول: مفهوم و ماهيت فقهي و حقوقي حق سرقفلي
گفتار دوم: مفهوم و ماهيت فقهي و حقوقي حق كسب و پيشه و تجارت و مقایسه‌ی آن با سرقفلی
* مبحث اول: مباني پذيرش حق از ديدگاه فقهي و حقوقي
گفتار اول: مباني پذيرش حق از ديدگاه فقهي
گفتار دوم: مباني پذيرش حق از ديدگاه حقوقي
* مبحث دوم: مبناي حق سرقفلي از ديدگاه فقهي و حقوقي
گفتار اول: مبناي حق سرقفلي از ديدگاه فقهي
گفتار دوم: مبناي حق سرقفلي از ديدگاه حقوقي
* مبحث سوم: مبناي حق كسب و پيشه و تجارت از ديدگاه فقهي و حقوقي
گفتار اول: مبناي حق كسب و پيشه و تجارت از ديدگاه فقهي
گفتار دوم: مبناي حق كسب و پيشه و تجارت از ديدگاه حقوقي
فصل سوم: «احكام حق سرقفلي و حق كسب و پيشه و تجارت در فقه اسلامی و حقوق ايران»
* مبحث اول: احكام حق سرقفلي در فقه اسلامي و حقوق ايران
گفتار اول: انتقال ارادي و قهري و اسقاط حق از ديدگاه فقهي و حقوقي
گفتار دوم: برخي از اسباب تملك حق از ديدگاه فقهي و حقوقي
* مبحث دوم: احكام حق كسب و پيشه و تجارت در حقوق ايران
گفتار اول: قلمرو شخصي و موضوعي حق كسب و پيشه و تجارت
گفتار دوم: انتقال حق كسب و پيشه و تجارت
گفتار سوم: موارد پرداخت حق كسب و پيشه و تجارت و تعيين ميزان آن
گفتار چهارم: موارد عدم ايجاد حق كسب و پيشه و تجارت
گفتار پنجم: اسقاط حق كسب و پيشه و تجارت
گفتار ششم: زوال حق كسب و پيشه و تجارت.
