چکیده:
موضوع این پایاننامه «پژوهشی پیرامون بیتالمال در متون اسلامی» است که این پایاننامه در پنج فصل گنجانده شده است، فصل اول پیرامون تعریف لغوی و اصطلاحی بیتالمال و تاریخچه بیتالمال است. فصل دوم درباره منابع و درآمد بیتالمال «خمس، زکات، خراج، جزیه، فیء، انفال» و مصارف آنهاست. فصل سوم به عملکرد حضرت رسول اکرم (ص) در خصوص اموال عمومی پرداخته شده است و در این فصل احادیثی آورده شده است که بیانگر اهمیت اموال عمومی است. فصل چهارم در زمینه عملکرد خلفا سهگانه در مورد اموال عمومی است و در آن به بررسی نظام طبقاتی عمر و بذل و بخششهای عثمان پرداخته شده است. در فصل پنجم عملکرد حضرت علی (ع) در خصوص اموال عمومی و سختگیریها و تلاشهای ایشان در بازگرداندن مردم به سیره حضرت رسول اکرم (ص) بررسی شده است.
کلیدواژهها:زکات، خمس، خراج، جزیه، انفال، فیء بیتالمال در زمان حضرت محمد (ص)، بیتالمال در زمان خلفای راشدین.
فصول پایاننامه:
این تحقیق در پنج فصل ارائه شده است:
فصل اول: «کلیات»
* تعریف لغوی و اصطلاحی بیتالمال
* تاریخچه بیتالمال
* شرح مفردات منابع بیتالمال
فصل دوم: «منابع درآمد بیتالمال در اسلام»
* خمس
* زکات
* انفال
* فیء
* جزیه
* خراج
فصل سوم: «بیتالمال در زمان حضرت رسول (ص)»
* مساوات در تقسیم بیتالمال
* اهمیت بیتالمال از دیدگاه حضرت محمد (ص)
* تقسیم سریع بیتالمال
* کیفیت تقسیم بیتالمال توسط حضرت محمد (ص)
* بیتالمال در زمان ابوبکر
* بیتالمال در زمان عمر
* بیتالمال در زمان عثمان
فصل پنجم: «بیتالمال در زمان حضرت علی (ع)»
* انگیزه علی (ع) از به دست گرفتن خلافت
* قاطعیت در بازگرداندن اموال اختلاس شده به بیتالمال
* خطبه امام پیش از تقسیم بیتالمال
* شیوه تقسیم بیتالمال
* قاطعیت در مجازات خائنین بیتالمال
* تأثیرات نامطلوب تبعیضات خلفا در تقسیم بیتالمال (بالااخص عثمان)
* چند مورد از احتیاط و سختگیری حضرت علی (ع) در مورد بیتالمال
* بهرهمندی علی (ع) از بیتالمال
* سیاست امیر مؤمنان در خصوص منع عمال خود از حیف و میل بیتالمال
* وظیفه مأموران مالیاتی و نحوه برخورد آنان با مؤیدان مالیات
* عدالت علی (ع) نسبت به مخالفانش.