چکیده:
اسلام مکتبی است که عالیترین نظام سیاسی، اجتماعی، قضائی اقتصادی و نظامی را داراست و بدینجهت در رأس اهداف اولیاء عظیمالشان اسلام، تشکیل حکومت اسلامی جهت عینیت بخشیدن به همان نظام است. متأسفانه پس از برههای از صدر اسلام، تاریخ، مسیری را طی نمود که توسط حاکمان نامشروع از حکومت اسلامی واقعی به دور افتاده و بحث تشکیل حکومت اسلامی از مسائل رایج و شایع بین علماء و حوزههای مسلمین نبوده است و طبیعی است که در این حالت زوایا و ابعاد مختلف این مسئله مهم ناشناخته مانده و یا نسبت به آن بها کافی داده نشود. اینجانب در رسالهای به تبیین این بعد از ابعاد حکومتی اسلامی میپردازم چرا که همانگونه که میدانیم جایگاه اقلیتهای دینی در هر حکومت، بستگی به نوع آن نظام و مبانی ایدئولوژیک آن دارد و طبیعی است که در این راستا نظامهای دینی، لائیک و یا ضد مذهب تفاوت خاص خویش را دارا است. در این رساله که شامل چهار بخش و هر بخش دربرگیرنده سه فصل میباشد سعی بر آن است که با استفاده از آیات الهی و فقه اسلام و سیره رسول خدا (ص) و ائمه اطهار (ع) به بیان جایگاه اهل کتاب در حکومت اسلامی پرداخته و شیوه برخورد حکومت اسلامی با ذمیان را تبیین نماییم.
فصول پایاننامه:
این تحقیق در چهار بخش ارائه شده است:
بخش اول: «اهل کتاب چه کسانی هستند؟»
* فصل اول: بیان اقسام کفار و اینکه عقد ذمه شامل کدامیک میگردد.
* فصل دوم: واژهی «اهل کتاب» بر چه ادیانی اطلاق میگردد؟
* فصل سوم: ارزش قرارداد در اسلام
بخش دوم: «ماهیت عقد ذمه و وظایف اهل کتاب در مقابل حکومت اسلامی»
* فصل اول: تعریف عقد ذمه
* فصل دوم: شرایط عقد ذمه یا تعهدات ذمیان در برابر حکومت اسلامی
* فصل سوم: بحثی پیرامون جزیه
بخش سوم: «تعهدات حکومت اسلامی در مقابل اهل ذمه»
* فصل اول: تأمین امنیت
* فصل دوم: اعطا آزادیهای مذهبی
* فصل سوم: اعطا سایر آزادیها و حقوق فردی و گروهی
بخش چهارم: «شاخصهای اساسی در روابط اخلاقی مسلمین با اهل ذمه»
* فصل اول: اسلام دین مساوات و همزیستی
* فصل دوم: اسلام دین احسان و کرامت
* فصل سوم: اسلام دین قاطعیت و برائت.