چکیده:
قواعد ارث، احکام تقسیم ترکه است که برای موضوعات کلی مقرر شده است و از هر یک از آنها میتوان احکام موضوعات جزئی مختلف را استخراج کرد؛ اما نه به طریق استنباط و توسیط بلکه به طریق انطباق و تطبیق، مانند انطباق کلی طبیعی بر افرادش. هدف این پژوهش بررسی جامع و مفصل قواعد فقهی ارث است که با تحلیل و بررسی این قواعد، بتوان احکام و قوانین مربوط به ارث را به دست آورد و مسائلی که در زمینهی ارث مطرح است راحتتر مورد رسیدگی قرار داده شود. این تحقیق به اعتبار ماهیت، یک تحقیق توصیفی تحلیلی است که به بیان توصیف وضعیت موضوع میپردازد و به لحاظ پژوهش تحقیق بنیادی به شمار میرود؛ زیرا بر آن است که دانش و بنیادهای علمی خود را، دراینباره توسعه و گسترش دهد. قواعدی که در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته میشود، برخی در مبحث حقوق متعلق به ترکه جریان دارند، مثل قاعدهی الدین مقدم علی الارث، برخی در زمینهی اسباب و موجبات ارث جریان دارند. مثل، قاعدهی الاصل فی المیراث النسبی التولد و فی المیراث السببی الامور، برخی در بخش موانع ارث جاری میشوند. مثل، لامیراث للقاتل، لایرث الکافر للمسلم و للمسلم ان یرث الکافر، همچنین قواعدی وجود دارد که در زمینهی کیفیت سهم الارث وارثان جریان دارد، مثل کلما اخذ ذوالفرض فرضه فالباقی لمن لافرض له، للذکر مثل حظّ الانثیین، لاعول و لاتعصیب که به طور مفصل در این پژوهش ذکر شده است.