چکیده:
یکی از نهادهای کیفری اسلام قصاص است که به معنای استیفای اثر جنایت تبهکار است؛ و در واقع کیفری است که متناسب با جنایت جانی بر او وارد می‌شود؛ و این جنایت ممکن است به نفس یا اعضای بدن انسان وارد گردد. مهم‌ترین هدف تشریع قصاص، ابقا زندگی و حیات بشر است. ثبوت و اجرای کیفر قصاص منوط به وجود شرایطی است که فقدان هر یک از آن‌ها می‌تواند مانع اجرای قصاص گردد. رساله حاضر شامل شش فصل است که فصل اول به شرح مفردات و تعریف مسئله اختصاص یافته است. فصل دوم مسئله قصاص را در اقوام و ملل مختلف همچنین در دو دین بزرگ الهی (یهود، مسیحیت) مورد بررسی قرار داده، سپس آن را از دیدگاه اسلام بیان نموده و در خاتمه اشکالات و ایرادهایی که به قصاص وارد شده مطرح نموده و پاسخ داده‌ایم. در فصل سوم به بررسی انواع قتل پرداخته و اقوال فقهای امامیه و اهل سنت و نیز حقوقدانان را پیرامون اقسام قتل بیان نموده‌ایم. سپس در فصل چهارم به بررسی مسئله اشتراک در قتل پرداخته و موارد شرکت در قتل و احکام آن‌ها را بیان کرده‌ایم. در فصل پنجم که اصلی‌ترین فصل رساله است به بیان شرایط قصاص نفس پرداخته و آن را در دو مبحث کلی شرایط قاتل و شرایط مقتول مورد بررسی قرار داده و در ذیل هر شرط نظر حقوقدانان را بیان نموده و گاهی نیز متعرض اقوال فقهای اهل سنت شده‌ایم. در فصل ششم به بررسی شرایط قصاص عضو پرداخته و در خاتمه نیز نتایج حاصله از موضوع را بیان نموده‌ایم.
کلیدواژه‌ها: شرط، قصاص، حق، حقوق جزا.
فصول پایان‌نامه:
این تحقیق در شش فصل ارائه شده است:
فصل اول: «کلیات»
فصل دوم: «قصاص از دیدگاه ادیان الهی و فلسفه‌ی تشریع آن»
* مبحث اول: قانون یا اصل قصاص
* مبحث دوم: قصاص قبل از اسلام
* مبحث سوم: قصاص در اسلام
فصل سوم: «بررسی قتل و اقسام آن»
* مبحث اول: اقوال فقهای امامیه و اهل سنت در مورد اقسام قتل
* مبحث دوم: قتل عمد
* مبحث سوم: قتل شبه عمد
فصل چهارم: «اشتراک در قتل»
* مبحث اول: چه زمانی شرکت در قتل تحقق پیدا می‌کند
* مبحث دوم: موارد شرکت در قتل و احکام آن‌ها
فصل پنجم: «شرایط قصاص نفس»
* مبحث اول: شرایط قاتل
* مبحث دوم: شرایط مقتول
فصل ششم: «شرایط قصاص عضو»
* مبحث اول: موجب قصاص عضو
* مبحث دوم: شرایط خاص قصاص عضو.
