چکیده:

 این پژوهش به بررسی مسئله «الزام به شهادت در دعاوی کیفری و مدنی» می‌پردازد. در این رساله پس از بیان کلیات، مفاهیم، واژه‌های مرتبط با تحقیق، مبانی فقهی الزام به شهادت در دو بخش تحمل و ادای شهادت مطرح شده است بخصوص در آیات 283 و 282 سوره بقره که می‌فرماید «وَلَا یأْبَ الشُّهَدَاءُ إِذَا مَا دُعُوا» و «وَلَا تَکْتُمُوا الشَّهَادَهَ وَمَنْ یکْتُمْهَا فَإِنَّهُ آثِمٌ قَلْبُهُ» و روایات ذیل آیات مزبور مانند روایت صحیحه هشام بن سالم که آیه 282 را در معنای تحمل شهادت و آیه 283 را در معنای ادای شهادت تفسیر می‌کند؛ پس از اثبات الزام به ادای شهادت توسط مبانی فقهی، شرایط شاهد در هنگام ملزم بودن به ادای شهادت باید دارا باشد مانند اهلیت وعدم ضرر و حرج ذکر کرده و سپس آثاری که این الزام با آن مواجه است مورد بررسی قرار گرفته است نظیر الزام به شهادت علیه خویشاوندان. مبحث نهایی این رساله نیز به بررسی الزام به ادای شهادت در قوانین کیفری و مدنی می‌پردازد مانند ماده 86 و 148 قانون آیین دادرسی کیفری و مهم‌ترین نقد حقوقی این قوانین، کاستی آن‌ها از نظر ضمانت اجرا است. درواقع باید قانون‌گذار تدابیری را در جهت اجرای بهتر الزام افراد به ادای گواهی بیندیشد. مجموع مطالب فوق در چهار فصل بیان گردیده است. [فصل اول: کلیات و فصل دوم مبانی الزام به شهادت و فصل سوم شرایط و آثار آن و فصل چهارم الزام به شهادت از منظر حقوقی].

کلیدواژه‌ها: الزام، شهادت، تحمل، ادا.

فصول پایان‌نامه:

 این تحقیق در چهار فصل ارائه شده است:
فصل اول: «کلیات و مفاهیم»
* مبحث اول: تبیین واژه‌ها
  گفتار اول: الزام
  گفتار دوم: شهادت
گفتار سوم: تبیین مفهوم تحمل و ادای شهادت
فصل دوم: «مبانی فقهی الزام به شهادت»
* مبحث اول: شهادت در قرآن
  گفتار اول: بررسی اهمیت شهادت در احادیث
* مبحث دوم: بررسی مبانی الزام به تحمل شهادت
  گفتار اول: بررسی حکم تحمل شهادت
* مبحث سوم: بررسی مبانی الزام به ادای شهادت
  گفتار اول: بررسی ادای شهادت غیر استدعایی
  گفتار دوم: بررسی ادای شهادت غیر استدعایی
* مبحث چهارم: بررسی ادای شهادت از دیدگاه‌های مختلف
فصل سوم: «شرایط شاهد جهت الزام به شهادت و آثار الزام به شهادت در حقوق مدنی و کیفری»
* مبحث اول: شرایط لازم جهت الزام به ادای شهادت
گفتار اول: بررسی شرایط اهلیت شاهد
  گفتار دوم: نفی ضرر و حرج
* مبحث دوم: آثار الزام به شهادت
  گفتار اول: بررسی الزام به ادای شهادت در حق‌الناس و حق‌الله
گفتار دوم: الزام به ادای شهادت و اخذ اجرت از جانب شاهد
  گفتار سوم: الزام به ادای شهادت علیه خویشاوندان
فصل چهارم: «الزام به شهادت از منظر حقوقی»
* مبحث اول: الزام شاهد در دعاوی کیفری و مدنی
  گفتار اول: حضور شاهد در مراجع قضایی
* مبحث دوم: تدابیر حمایتی شهود در قوانین ایران و رویه قضایی جهت الزام به ادای شهادت
  گفتار اول: بررسی قوانین حمایت از شهود
  گفتار دوم: تدابیر حمایتی در رویه‌های قضایی
نتیجه‌گیری و پیشنهادات.

نوشتن دیدگاه