چکیده:
نوشتار به دنبال مفهوم شناسی آرامش، عوامل آرامش مادر و نقش آن در آرامش خانواده از دیدگاه قرآن و حدیث با بهرهمندی از منابع تفسیری و روایی دست اوّل و منابع روانشناسی دست اوّل و دوم میباشد. واژههای امنیت، سلام، آسایش، راحت، سکینه، سکون، اطمینان، تثبیت، سکت، سبت، ربط و رکن در افاده مفهوم آرامش روحی و اطمینان خاطر مشترکاند؛ و واژههای پریشانی، اضطراب، قلق بر ناآرامی دلالت میکنند. خاستگاه آرامش، خداوند و جایگاه آن قلب انسان است؛ بر این اساس آرامش به حقیقی و کاذب تقسیم میشود. برخی عوامل نقش بیشتری در آرامش مادر و خانواده دارد؛ از جمله: ایمان به خدا، یاد خدا، شکیبایی، توکّل بر خدا، همسرداری و پوشش. در مقابل برخی موانع بیشتر موجب سلب آرامش میگردند؛ از جمله: عدم باور و اعتماد به خدا، غفلت از یاد خدا، ناسپاسی و کفران نعمت و دنیاگرایی. همسرداری به جهت پرهیز از گناه، تداوم نسل، اصلاح دنیا و تأمین آرامش روحی ضرورت دارد. همسرداری در تأمین آرامش به جهت تسکین همسران و ایجاد محبت بین آنان نقش کلیدی دارد. مادر نقطه کانونی آرامش خانواده است؛ از اینرو آرامش یابی او از سوی همسر و فرزندان ضروری است و آرامش بخشی مادر برای همسر از جهات: حفظ حقّ خاص همسری، حفظ زندگی و کمک به تحمّل ناملایمات زندگی و برای فرزندان از جهات: تربیت صحیح، ایجاد اعتمادبهنفس و تقویت روحیه مسئولیتپذیری و زندگی اجتماعی مورد تأکید است.