چکیده:

 خمس یکی از مسلمات اسلام است که قرآن وجوب آن را به‌صراحت بیان نموده است. قرآن ادای خمس را با ایمان به خداوند پیوند زده است از اینجا روشن می‌شود که نه فقط اعتقاد به وجوب خمس، بلکه ادای آن از ضروریات است. آنچه بین شیعه و اهل سنت مشترک و مسلم است، وجوب خمس بر اموال جنگی است ولی مکتوب اهل‌بیت (ع) با توجه به‌ظاهر آیه خمس و نظریه عرف و لغت، علاوه بر اموال غنیمت جنگی، خمس هر چیزی را که بر آن در لغت و عرف، غنیمت و فواید صدق می‌کند، واجب می‌داند و روایات فریقین را بر این مطلب دلیل آورده است؛ اما اکثر اهل سنت وجوب خمس را فقط بر اموال جنگی منحصر کرده‌اند، اگرچه برخی از آن‌ها خمس را بر گنج و برخی هم نیز بر دیگر اشیاء لازم می‌دانند. بر همین مبنا در این تحقیق با روش توصیفی و تحلیلی و با استفاده از آیات و روایات و کتب فقهی، بررسی خمس در چهار فصل انجام شده است که در فصل اول کلیات و واژگان مربوط به موضوع بیان شد؛ و در فصل دوم آن، بعد از بیان ادله وجوب خمس، بررسی نظرات پیرامون متعلقات خمس به صورت جداگانه انجام شده است و در فصل سوم به مستحقین خمس، مصادیق و شرایط مستحقین خمس پرداخته‌ایم و نیز درباره چگونگی و مصرف خمس در زمان پیامبر و غیبت کبری امام زمان (عج) و اینکه خمس در زمان غیبت بخشیده شده است یا خیر به تفصیل بیان شده است و در خاتمه پیرامون دلایل نگرش مالیاتی به خمس توضیحاتی آورده شده است.

کلیدواژه‌ها: خمس، مستحقین، مصادیق، وجوب اداء، دیدگاه‌ها، متعلقات خمس، مصرف خمس.

فصول پایان‌نامه:

 این تحقیق در چهار فصل ارائه شده است:
فصل اول: «کلیات طرح و مفاهیم»
* گفتار اول: طرح تحقیق
* گفتار دوم: مفاهیم و واژگان شناسی
فصل دوم: «ادله مشروعیت خمس و بررسی تطبیقی نظرات پیرامون متعلقات خمس»
* قرآن
* روایات
* اجماع
* موارد و متعلقات خمس
فصل سوم: «مستحقین خمس و شرایط آن‌ها و چگونگی مصرف آن و بررسی چالش‌های موجود»
* مستحقین خمس
* شرایط مستحقین خمس
* مصرف خمس
* بررسی چالش‌های موجود در خمس
* دلایل نگرش مالیاتی خمس
فصل چهارم: «نتیجه‌گیری و ارائه پیشنهادات».

نوشتن دیدگاه