چکیده:
بر اساس آیه‌ی 97 آل‌عمران، افرادی که توانایی و قدرت بر انجام حج را دارند، مکلف به انجام مناسک حج‌اند. قرآن کریم، قدرت و توانایی بر انجام حج را «استطاعت» می‌نامد. فقها استطاعت را، علاوه بر وجود مال کافی برای تهیه‌ی اسباب و وسایل مورد نیاز انجام حج، مطابق با شأنش؛ قدرت و توانایی بدنی لازم جهت انجام اعمال و مناسک آن تا پایان، تفسیر نموده‌اند. ازنظر فقها، شخصی مکلف به حج است که با وجود دارایی و مال کافی زندگی او در بازگشت از حج نیز تأمین باشد. تأمین زندگی مکلف به حج در بازگشت با عنوان «رجوع به کفایت» آمده است. وجود امنیت مالی و جانی در طول سفر حج نیز از شرایط تحقق استطاعت است و در صورت نبود امنیت سلامت بدن و جان، شخص مکلف به انجام حج نیست. شخصی که شرایط تحقق استطاعت؛ امکانات مالی، توانایی بدنی لازم و امنیت را دارا باشد؛ در صورتی مستطیع است که زمان و وقت کافی برای رسیدن به مشاعر و اماکن مورد نظر شرع، جهت انجام حج را داشته باشد و در غیر این صورت مستطیع نیست.
کلیدواژه‌ها: حج، بیت الحرام، استطاعت مالی، استطاعت بدنی، استطاعت طریقی، استطاعت زمانی، مستطیع، رجوع به کفایت.
فصول پایان‌نامه:
این تحقیق در چهارفصل ارائه شده است
فصل اول: «کلیات»
* حج
* مباحث عمومی استطاعت
فصل دوم: «استطاعت مالی»
* توشه‌ی سفر و وسیله‌ی نقلیه
* تأمین نفقه‌ی خانواده هنگام رفتن به حج
* توانایی تأمین زندگی پس از بازگشت
* احکام خاص استطاعت
فصل سوم: «استطاعت بدنی»
* مروری بر ادله
* سلامت بدن
* امنیت راه
* وجود امنیت در راه‌های دور
* شرط وجود امنیت در راه خشکی و دریا
* لزوم شرط امنیت در استطاعت زن
فصل چهارم: «موانع موجبات»
* موجبات استطاعت
* موانع تحقق استطاعت
جمع‌بندی مطالب و نتیجه‌گیری.
