چکیده:

 اسلام دینی است که در ماهیت و ذات خود ویژگی سیاسی و بین‌المللی دارد. وجود احکامی در مورد دارالسلام و دارالحرب و چگونگی تعیین حدود و ثغور سرزمین‌های اسلامی و در نتیجه برقراری روابط با بلاد همسایه، چگونگی رفتار در جنگ‌‌ها، نحوه برخورد با اسرای جنگی و نیز نامه‌نگاری‌های معروف پیامبر گرامی اسلام در دعوت پادشاهان همسایه به اسلام و مذاکره با آن‌ها همگی نشانگر ماهیت بین‌المللی دین اسلام است که با این احکام تلاش می‌شده است که به یک نظام بین‌المللی فراگیر و عادلانه دست یابد. فارغ از این، احکام دین مبین اسلام در ابعاد به‌ظاهر کاملاً عبادی خویش نیز ماهیت سیاسی و بین‌المللی خود را حفظ نموده است. نمود این مسئله در نماز جمعه و مراسم حج دیده می‌شود. برگزاری حج در هر سال مانند کنگره‌ای از مردم کشورها و مناطق مختلف جهان است که می‌تواند کارکردهای مهم و تأثیرگذاری در روابط بین‌الملل داشته باشد. از جمله این کارکردها می‌توان به فراهم نمودن زمینه‌های همکاری و ارتباطات فرهنگی بین ملل مختلف و تعاملات در رفع مشکلات منطقه‌ای و جهانی را نام برد. با این وجود در نظریات جریان غالب روابط بین‌الملل به نقش دین و به‌ویژه دین اسلام و تأثیر آن بر روابط بین‌الملل توجه نشده است. در این تحقیق دغدغه نگارنده حول این موضوع و چگونگی آن است. در واقع هدف این تحقیق آن است که با استفاده از رویکرد اسلامی روابط بین‌الملل به بررسی تأثیر ابعاد سیاسی حج در نظام بین‌الملل بپردازد. فریضه اصلی این پژوهش عبارت است از اینکه «فریضه اسلامی حج از طریق ایجاد زمینه‌های همکاری در میان ملل مسلمان نوعی تعامل و نظام منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای اسلامی به وجود می‌آورد و از این راه می‌تواند به صلح و همکاری بیشتر در روابط بین کشورها و ملل گوناگون منجر گردد».

 کلیدواژه‌ها:فریضه‌ی حج، رویکرد اسلامی روابط بین‌الملل، ابعاد سیاسی حج، دوره تاریخی، اهداف کوتاه‌مدت ـ میان‌مدت و بلندمدت در نظریه اسلامی روابط بین‌الملل.

فصول پایان‌نامه:

 این تحقیق در پنج فصل ارائه شده است:
فصل اول: «کلیات»
فصل دوم: «مبانی نظری: رویکرد اسلامی روابط بین‌الملل»
فصل سوم: «ابعاد سیاسی حج»
فصل چهارم: «ارتباط و تأثیر حج بر نظام روابط بین‌الملل»
فصل پنجم: «جمع‌بندی و نتیجه‌گیری».

نوشتن دیدگاه