چکیده:

 با نگاه به فلسفه حج و اسرار تشریع آن در منابع مشترک همه مسلمانان این نکته آشکار می‌شود که حج دارای ابعاد جامع فردی و سیاسی- اجتماعی است. از سوی دیگر انقلاب اسلامی ایران با توجه به ماهیتش که مبتنی بر دین جهان‌شمول اسلام است، انقلابی قابل صدور به شمار می‌آید. یکی از کانون‌های مهمی که می‌تواند الگوی انقلاب اسلامی ایران را به جهان اسلام و کشورهای اسلامی منتقل نماید، فضای حج ابراهیمی است. مسئله اصلی این پژوهش آن است که تبیین کند چه فرصت‌هایی در حج جهت صدور ارزش‌های انقلاب اسلامی وجود دارد و همچنین چه موانعی وجود دارد که مانع انتقال ارزش‌های انقلاب اسلامی می‌شود. بنا بر یافته‌های تحقیق حاضر 95.7 درصد از پاسخگویان ایجاد کرسی پاسخگویی به شبهات زائرین کشورهای اسلامی در موسم حج را به‌عنوان اولین و با اهمیت‌ترین فرصت برای صدور ارزش‌های انقلاب اسلامی دانسته‌اند، ولی به‌طور معناداری رفتار فعلی زائران ایرانی را علاوه بر اینکه تهدید ندانسته‌اند، فرصت نیز تلقی ننموده‌اند. در رابطه با تهدیدهای موجود در حج جهت صدور ارزش‌های انقلاب اسلامی حدود 87/8 درصد نگرانی‌های امنیتی دولت عربستان نسبت به فعالیت‌های دولت ایران در موسم حج را بزرگ‌ترین تهدید برای صدور انقلاب اسلامی دانسته، معتقدند که عربستان با این تصور مانع هر نوع فعالیت عوامل جمهوری اسلامی می‌گردد. از طرف دیگر موضوعاتی مانند بر حذر داشتن ارتباط بین زائران برخی کشورها با زائران ایرانی از سوی دولت‌های متبوعشان، جدال تلقی نمودن مباحث سیاسی از سوی زائران سایر کشورهای اسلامی، برخی تفاوت‌های آئینی بین اعمال حج زائران شیعه و زائران سنی، بر اساس موازین اعتقادی از جمله تهدید‌هایی بوده‌اند که حدود 50 درصد از پاسخگویان آن‌ها را به‌عنوان تهدیدهای صدور ارزش‌های انقلاب اسلامی قلمداد کرده‌اند.

مقالات مرتبط:

 1) حج ابراهیمی و صدور انقلاب اسلامی (فرصت‌ها و موانع)، حمیدرضا منیری، محمدهادی فلاح زاده، مطالعات انقلاب اسلامی، زمستان 1394، شماره 43، (صفحه، از 159 تا 178)، (علمی _ پژوهشی)
2) تبیین پیمایشی فرصت‌های حج ابراهیمی به‌منظور صدور انقلاب اسلامی، محمدهادی فلاح زاده، حمیدرضا منیری، پژوهش‌های انقلاب اسلامی، تابستان 1393، شماره 9، (24 صفحه، از 135 تا 158)، (علمی _ پژوهشی)
3) ظرفیت‌های حج در تحقق بیداری اسلامی در اندیشه امام خمینی (ره)، محسن محمدی، محمدهادی فلاح زاده، مطالعات انقلاب اسلامی، تابستان 1392، شماره 33، (20 صفحه، از 83 تا 102)، (علمی _ پژوهشی)

نوشتن دیدگاه