چکیده:
رساله حاضر درباره ریا از منظر قرآن کریم و روایات است که از پنج فصل تشکیل شده است: در فصل اول مطالب مرسوم از قبیل بیان مسأله، ضرورت تحقیق، پیشینه تحقیق، پرسشهای تحقیق، اهداف و نوآوری تحقیق، فرضیههای تحقیق، واژههای کلیدی تحقیق و واژههای مشابه و مخالف پرداخته شده است. در فصل دوم: نخست اقسام ریا از جهت متعلّق و از ناحیه حکم مطرح شده و سپس به توضیح هرکدام پرداخته شده است. در فصل سوم: مهمترین عوامل ریا؛ یعنی ایمان نداشتن به خداوند متعال، باور نداشتن روز قیامت، خواستههای نفس امّاره، وسوسههای شیطان، دل بستن به دنیا،آرزوهای طولانی، چشمداشت به داشتههای دیگران، نادانی، فرار از نکوهش، دوستان ناباب، ستایش مدّاحان، دوست داشتن ستایش، فخرفروشی و قدرت خواهی از علتهای مهمی ریا بهحساب آمدهاند. در این فصل نیز نشانههای ریاکاران: نفاق و دورویی، مردم محوری، کسالت در خلوت، نشاط در جمع، خدعه و نیرنگ و دنیا محوری مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در فصل چهارم: در آغاز پیامدهای سوء مهمی فردی دنیوی ریاکاری: بیماری روان، اضطراب و ناآرامی روحی، دوستی با شیطان، توهین به خداوند متعال، دشمنی با خداوند، واگذاری ریاکاران به دیگران، بیآبروی در دنیا و نرسیدن به هدف سپس به پیامدهای سوء اجتماعی ریا: از بین رفتن همبستگی، بیریشه شدن کارها، وقوع زلزله، عدم استجابت دعا، فساد و تباهی جامعه شرک به خداوند، پرداخته شده است. در پایان بعضی از پیامدهای سوء اخروی آن از قبیل احباط عمل یا نابود شدن کارها، نرسیدن به پاداش، رسوایی روز قیامت، دوری از رحمت خدا و سختترین جزا تذکّر داده شده است. در فصل پنجم: در آغاز روشهای پیشگیری از ریا؛ یعنی خودشناسی، ایمان به خداوند متعال، تأمّل در پیامدهای ریا، خوف و رجا، استعاذه به خداوند متعال، محاسبه نفس، ذکر و یاد مرگ، خلوص در کارها، نیایش و توسّل به خداوند سپس به روشهای درمان ریا؛ یعنی توبه یا بازگشت بهسوی خدا، پیجویی و درمان ریشههای ریا، جلوگیری از غلبه هوای نفس، دریافت واقعیت دنیا، همنشینی با بیداردلان، ذکر و یاد خداوند متعال، تمسک به قرآن مجید، انجام پنهانی امور خیر، تفکّر در امور، واگذاری کارها به خداوند متعال، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در پایان جمعبندی و نتیجه نهایی صورت گرفته است.
فصول پایاننامه:
این تحقیق در پنج فصل ارائه شده است:
فصل اول: «کلیات و مفاهیم»
* مقدمه
* کلیات
* مفهوم شناسی
فصل دوم: «اقسام ریا»
* مقدمه
* اقسام ریا از جهت تعلق
* اقسام ریا از جهت حکم
فصل سوم: «عوامل ریا و نشانههای ریاکاران»
* مقدمه
* عوامل ریا
* نشانههای ریاکاران
فصل چهارم: «پیامدهای سوء ریا»
* مقدمه
* پیامدهای سوء دنیوی
* پیامدهای سوء اخروی
فصل پنجم: «روشهای پیشگیری و درمان ریا»
* مقدمه
* روشهای پیشگیری ریا
* روشهای درمان ریا
نتیجهگیری نهایی.