چکیده:

 ساختار این پژوهش که به‌عنوان پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته الهیات پذیرفته شده است به بررسی «جایگاه اخلاقی عفت از منظر قران و روایات و تأثیر آن در زندگی اجتماعی» پرداخته است که با تکیه‌بر روش توصیفی _ تحلیلی با هدف اصلی نقش عفت در اخلاق اجتماعی و ساخت جامعه اخلاقی به انجام رسید. در زیر سعی می‌کنیم چهارچوب مراحل انجام کار این پژوهش را به‌طور خلاصه و مبتنی بر مراحل علمی مرور نماییم. الف: روش و اهداف: این پژوهش به «روش توصیفی _ تحلیلی» و بر اساس «چهار هدف» زیر انجام پذیرفت: 1. یافتن راهکارهایی برای عملی‌تر و مؤثر کردن تأثیر اخلاقی در جامعه و تحقق اخلاق اسلامی در جامعه است. 2. مشخص شدن تأثیر عفت و پاک‌دامنی در جامعه. 3. کاستن و جلوگیری از بی‌عفتی از طریق مشخص کردن تأثیر اخلاقی عفت در جامعه 4. شناخت بی‌عفتی و مصون ماندن جوانان در جهت ایجاد عفاف اجتماعی ب: طرح پرسش‌ها و تدوین فرضیه‌ها: در این پژوهش بر اساس اهداف چهارگانه فوق پرسش‌هایی را طرح کردیم که تمام ویژگی‌های مورد نظر در ابعاد عفاف را در بر می‌گرفت و مبتنی بر همین پرسش‌ها «پنج فرضیه» را تدوین نمودیم. 1. به نظر می‌رسد بین عفت و استحکام خانواده رابطه بنیادین وجود دارد. 2. به نظر می‌رسد بین عفت و آرامش روحی فرد و جامعه ارتباط مستقیم وجود دارد که این امر زمینه‌ساز تحقق اخلاق اجتماعی است. 3. به نظر می‌رسد عفت نقش محوری با توجه به آیات و روایات در اخلاق اسلامی‌دارد. 4. به نظر می‌رسد عفت در اخلاق اجتماعی و ساخت جامعه اخلاقی مؤثر است. 5. به نظر می‌رسد بین عفت و تحقق جامعه اخلاقی رابطه وجود دارد. ج. نتیجه‌گیری و ارائه پیشنهادها: بنا بر نتایج به دست آمده عفاف به معنای پرهیزگارى و پاک‌دامنی و خودداری از غلبه مطلق شهوت و تمایلات درونی می‌باشد و در آیات و روایات غالباً در خصوص خودداری از شهوت جنسی و نفسانی به کار رفته است. همچنین واژه عفت و پاک‌دامنی در مورد زنان بیشتر مورد استفاده قرار گرفته است. اصل عقل عفاف است و قابلیت پرورش دارد. پس عفاف پیوسته نیاز به پرورش و افزایش دارد تا به سبب آن، حراست و صیانت در درون و بیرون، اندیشه و عمل، نیت و قول تحقق پذیرد. گاه موضوع کلی عفاف در امور اجتماعی است و گاه در خانه و خانواده است و گاه موضوع عفاف فعل و انفعالات فردی و زمینه‌ساز ارزش‌های خاصی از جهت تمایزات اخلاق شخصی است. قوه شهویه، اگر در همه خواسته‏های خود از عقل فرمان‏بری کند، فضیلت «عفت» به دست می‏آید. این همان حد وسط و اعتدال قوه شهویه است و انحراف از حد وسط (عفت) موجب دو رذیلت: شَرَه (آزمندی) و خُمودی (ضعف و سستی) می‏گردد. ابعاد عفاف در حقیقت همان مصادیق و نمودهای عفاف هستند که در سه شاخه اصلی قابل تقسیم‌بندی است: 1) عفاف در کردار (عفت رفتار) 2) عفاف در گفتار (عفت کلام) 3) عفاف در اندیشه (عفت فکر). یکی از مهم‌ترین مصادیق «عفاف»، مسأله «حجاب و پوشش» است. به این معنا که هر چه پوشش بیش‌تر باشد، مقدار مصونیت در مقابل آسیب‌ها نیز بیش‌تر است. آثار اجتماعی رعایت حجاب فراوانند که برخی از آن‌ها عبارتند از: 1. سلامت نسل جدید جامعه، 2. پیشگیری از فساد اخلاقی، 3. مبارزه با مظاهر بی‌دینی، 4. حفظ کیان خانواده. عفاف تنها، عامل درونی است که می‌تواند به‌طور کامل رفتار آدمی را کنترل و تعدیل نماید؛ زینت شدن به لباس تقوا انسان را از افراط و تفریط در امور زندگی از جمله آراسته شدن به لباس ظاهر و ... مصون می‌دارد.

کلیدواژه‌ها:عفت، اخلاق، قرآن، روایات، اجتماع.

فصول پایان‌نامه:

 این تحقیق دارای پنج فصل می‌باشد:
فصل اول
* بخش اول: کلیات
* بخش دوم: تعاریف
* بخش سوم: رابطه عفاف با کلمات دیگر
  ابعاد عفاف در آیات و روایات
  فصل دوم: عفاف در کردار (رفتار)
عفاف در گفتار (عفت کلام)
  عفاف در اندیشه (فکر)
فصل سوم
* جایگاه اخلاقی عفت در آیات
* جایگاه اخلاقی عفت در روایات
فصل چهارم
* تأثیر اخلاق عفاف در زندگی اجتماعی
* مراتب و زمینه‌های رشد عفاف
* تأثیرات مثبت عفت و پاک‌دامنی
* عفاف، عامل تقویت نظام امامت
* پوشش بدن، از احکام عقلانی و وحیانی
* مسئولیت انسان در قبال اعضا و جوارح
* مراقبت در معاشرت‌ها و هم‌نشینی‌ها
* احیای امر به معروف و نهی از منکر
* شروع انحراف جنسی (پیامدهای ناگوار بدحجابی بر اجتماع)
* اغتشاش حریم‌های جنسی و اختلال در امنیت فردی و اجتماعی
* عفاف در خانواده
* وظایف رسانه ملی در قبال حفظ عفاف
فصل پنجم
* نتیجه
* پیشنهادات
* محدودیت و مشکلات پژوهش.

نوشتن دیدگاه