چکیده:
این پایاننامه مشتمل بر چهار فصل میباشد که در فصل کلیات به بررسی مفهوم لغوی و اصطلاحی عدل و مفاهیم مرتبط با آن و همچنین با توجه به اینکه عدالت فضیلتی اخلاقی است به بررسی ماهیت اخلاق فضیلت و اینکه عدالت بهعنوان امالفضایل میباشد و تقسیم عدالت به فردی و اجتماعی پرداخته شده است. در فصل دوم به بیان اعتدال در آیات و روایات، دیدگاههای اخلاقشناسان در مورد اعتدال قوای نفسانی یا همان عدالت فردی، دیدگاههای اندیشمندان غربی و همچنین اعتدال از دیدگاه امام علی (ع) و فواید اعتدال و مهمترین عوامل به وجود آورنده اعتدال (خودشناسی _ جهانبینی و رابطه دنیا و آخرت) پرداخته شده است. در فصل سوم پایاننامه به بیان نظرات سه تن از اندیشمندان غربی (افلاطون، ارسطو، جان راولز) در زمینهی عدالت اجتماعی و همچنین دیدگاههای سه تن از اندیشمندان اسلامی (فارابی، امام خمینی (ره)، شهید مطهری) در حوزه عدالت اجتماعی و عدالت اجتماعی از دیدگاه امام علی (ع) در زمینههای سیاسی، اقتصادی، قضاوت و داوری و برخورد با دشمن پرداخته شده است؛ و بیان شده که مهمترین عوامل تحقق عدالت اجتماعی 1) رهبر و حاکم عادل، 2) کارگزاران عادل، 3) مردم عدالتخواه میباشند؛ و اینکه عدالت فردی امام علی (ع) عامل عدالت اجتماعی او بوده است. در فصل پایانی این پایاننامه به رابطه بین عدالت اجتماعی و عدالت فردی و تأثیر عدالت فردی بر عدالت اجتماعی و برعکس تأثیر عدالت اجتماعی بر عدالت فردی پرداخته شده و بیان گردیده که مهمترین عامل تحقق عدالت اجتماعی، عدالت فردی است و اینکه تحقق واقعی عدالت فردی و اجتماعی در حکومت امام زمان (عج) رخ خواهد داد. در زمینه عدالت اجتماعی کتابهایی چون «عدالت اجتماعی» از سید قطب و «علی (ع) صدای عدالت انسانی» از جرج جرداق و مقالاتی نیز از قبیل «از عدالت فردی تا عدالت اجتماعی» از خانم زهرا خزاعی عضو هیئتعلمی دانشگاه قم و «عدالت فردی اساس عدالت اجتماعی» از محمود لطیفی، نشریهی حمایت و «عدالت فردی در اندیشهی امام خمینی (ره)» از محسن ایمانی وجود دارد.
کلیدواژهها: امام علی (ع)، عدالت فردی، عدالت اجتماعی، افراط، تفریط، نهجالبلاغه.
فصول پایاننامه:
این تحقیق دارای چهار فصل میباشد:
فصل اول: «کلیات تحقیق»
* تعاریف لغوی و اصطلاحی اعتدال و عدالت
* لغات مرتبط با عدل
* واژه عدل در قرآن کریم
* تعریف اصطلاحی عدالت
* عدالت فردی و اجتماعی
* ماهیت اخلاق فضیلت
* عدالت بهعنوان امالفضائل
فصل دوم: «اعتدال و عدالت فردی»
* بخش اول: عوامل به وجود آمدن اعتدال
دنیای مذموم
دنیای ممدوح
فواید اعتدال
* بخش دوم: اعتدال از دیدگاه امام علی (ع)
فصل سوم: «عدالت اجتماعی»
* بخش اول: عدالت اجتماعی از دیدگاه اندیشمندان یونانی، غربی و اسلامی
عدالت اجتماعی
عدالت اجتماعی از دیدگاه اندیشمندان یونانی و غربی
عدالت اجتماعی از نظر اندیشمندان مسلمان
* بخش دوم: عوامل تحقق عدالت اجتماعی
* بخش سوم: علی (ع) و عدالت اجتماعی
فصل چهارم: «رابطه عدالت فردی و اجتماعی»
* غرب و عدم تحقق عدالت اجتماعی
* مهمترین و بهترین راه تحقق عدالت اجتماعی
* تحقق واقعی عدالت فردی و اجتماعی در حکومت حضرت مهدی (عج)
نتایج و پیشنهادات.