چکیده:
دین اسلام بهعنوان آخرین و کاملترین دین آسمانی در مقایسه با ادیان دیگر از نظام حقوقی جامعی نیز برخوردار است. این نظام حقوقی همانند نظامهای حقوقی عرفی در مورد شاخههای مختلف حقوقی اعم از کیفری، مدنی عمومی و بینالمللی به بیان احکام پرداخته است. در بعد کیفری ضمن آنکه به جنبه تنبیهی مجازات توجه داشته به اهداف پیشگیرانه و اصلاحی نیز که در حقوق عرفی در شاخهای از علوم جزایی به نام جرمشناسی مورد توجه ویژه قرار میگیرد، نظر داشته است. با این حال، اهمیت بیشتر را به جنبه اصلاحی و اجتماعی و آثار مؤثر تربیتی داده است در این راستا ضمن تأکید بر ایجاد زمینههای مؤثر برای تأمین نظم اجتماعی و جلوگیری از وقوع جرم و حذف پیشزمینههای جنایی با رعایت شرایط خاصی بر عفو مجرم نیز صحه گذاشته است؛ به عبارت دیگر، قانونگذار اسلامی عفو را نیز از منظر آثار اصلاحی آن مورد توجه قرار داده است اگر به کتب فقهی که به بیان احکام کیفری پرداختهاند مراجعه شود ملاحظه میشود که ضمن تشریح جزییات مسائل مربوط به هر بابی که در مورد شرایط و امکان عفو در حدود که موضوع پایاننامه حاضر است به تفصیل احکام مربوطه را بیان کردهاند. در این پایاننامه ضمن توجه به احکام فقهی قضیه در مورد شرایط و موارد امکان عفو در حدود از دیدگاه حقوقی نیز بحث شده است و جنبههای مختلف آن مورد توجه قرار گرفته است. بحث مهم در این زمینه که در قانون مجازات اسلامی میتوان تفاوتهایی را با فقه در آن ملاحظه نمود به اختیارات حاکم یا قاضی برمیگردد. از نظر فقهی با حصول شرایطی قاضی باید مجرم را مورد عفو قرار دهد ولی در قانون مجازات اسلامی اختیار تصمیمگیری بر عهده قاضی قرار داده شده و صلاحدید قاضی نقش تعیینکنندهای را در این زمینه ایفا میکند.
کلیدواژهها: حدود، عفو، حاکم اسلامی، فقه اسلامی.
فصول پایاننامه:
این تحقیق دارای سه فصل میباشد:
فصل اول: «مفاهیم و کلیات»
* مفهوم حدود
* اسباب حدود
* هدف و اهمیت اجرای حدود
* مفهوم عفو و انواع و تاریخچه آن
فصل دوم: «انواع جرایم در اسلام و تفاوتهای آنها»
* انواع جرایم
* قصاص
* دیات
* حدود
* تعزیرات
فصل سوم: «شرایط عفو، تأثیر عفو و مقام صالح برای عفو»
* شرایط عفو
* عفو از دیدگاه فقهی
* عفو از دیدگاه خصوصی
* مقام صالح برای عفو
نتیجهگیری.