چکیده:
بر اساس قرآن کریم و روایات اهل‌بیت (ع)، ظهور امام زمان (عج) امری قطعی به‌حساب می‌آید. این حادثه مهم (ظهور) دارای علائم و نشانه‌هایی است که در روایات اهل‌البیت (ع) بیان شده است. اصل صدور روایات نشانه‌های ظهور توسط ائمه اطهار (ع) قطعی و متواتر می‌باشد ولی این به معنای صحت و اعتبار همه روایات نشانه‌های ظهور نمی‌باشد. جعل روایات نشانه‌ها توسط بنی‌امیه، بنی‌عباس و مدعیان دروغین مهدویت، اختلاط نشانه‌های ظهور با نشانه‌های قیامت، عدم تبیین و تفسیر کامل و واضح نشانه‌ها، تغییرات گسترده فرهنگی و اجتماعی (نسبت به زمان ارائه تفاسیر گذشته)، توجه ویژه به مسئله نشانه‌های ظهور در عصر حاضر و شیوع نظریات غیرعلمی و عوام پسند از جمله دلایلی هستند که مشتاقان امام عصر (عج) را به بررسی و تحلیل موشکافانه‌ی سندی و دلالی روایات نشانه‌های ظهور فرا می‌خوانند. هدف اصلی این تحقیق به طور خلاصه بررسی نشانه‌های حتمی الوقوع ظهور امام مهدی (عج) در روایات با تحقیق در میزان اعتبار صدوری و بحث در دلالت روایات مذکور می‌باشد که این مهم از طریق بررسی روایات نشانه‌های حتمیالوقوع ظهور از حیث سند، بررسی حتمیت این نشانه‌ها و چگونگی رابطه حتمیت با مسئله بداء و علم و اراده الهی، بررسی احتمالات مطرح شده پیرامون هر یک از نشانه‌های حتمی الوقوع و قضاوت درباره هر یک از آن‌ها به انجام می‌رسد. با عنایت به گستردگی نشانه‌ها و علائمی که در کتب روایی به‌عنوان نشانه‌های ظهور ذکر گردیده است و از طرف دیگر تقسیم این نشانه‌ها در روایات به علائم حتمی الوقوع و غیر آن، در این تحقیق فقط به پاره‌ای از این علائم که ائمه اطهار (ع) آن‌ها را «حتمی الوقوع» دانسته‌اند، پرداخته می‌شود. نشانه‌های حتمی الوقوع ظهور که در آستانه ظهور امام مهدی (عج) تحقق خواهند یافت پنج نشانه است که در آن‌ها احتمال بداء نیست و آن‌ها عبارتند از: خروج سفیانی، صیحه آسمانی، خروج یمانی، خسف بیداء و قتل نفس زکیه. در تحقیق حاضر مجموعاً در ابتدا میزان اعتبار روایات مربوط به نشانه‌های حتمی الوقوع مورد ارزیابی قرار گرفته و پس از قبول اعتبار این روایات از جهت صحت سند و مطابقت با عمومات قرآنی، تلاش شده که با بررسی معنای کلمه محتوم در کتب لغت و روایات اهل‌البیت (ع) و هم‌چنین بررسی دقیق و مستدل معنای بداء این مطلب را به اثبات برسانیم که نشانه‌های پنج‌گانه، حتمی الوقوع بوده و هیچ‌گونه احتمال بداء و تغییر در آن‌ها راه ندارد و در پایان نیز با توجه به معتبر و حتمی بودن علائم پنج‌گانه مذکور تلاش شده تا با جمع‌آوری نظریات گوناگون ارائه شده درباره این نشانه‌ها به نقد و بررسی آن نظریات پرداخته شود.
کلیدواژه‌ها:ظهور، نشانه‌های حتمی الوقوع ظهور، خروج سفیانی، نفس زکیه و خسف بیداء.
فصول پایان‌نامه:
این تحقیق در شش فصل ارائه گردیده است:
فصل اول: «کلیات»
* تبیین مسئله
* اهمیت مسئله
* اهداف تحقیق
* فرضیات و پرسش‌های تحقیق
* پیشینه‌ی تحقیق
* روش تحقیق و مراحل آن
* کلیدواژه‌ها
فصل دوم: «میزان اعتبار اسناد و روایات نشانه‌های حتمیه ظهور»
* بررسی سندی شش روایت از روایات نشانه‌های حتمیه
* علت انتخاب پنج نشانه‌ی حتمیه
فصل سوم: «ارجاع روایات به قرآن کریم»
* معنای ارجاع روایات به قرآن و علت این امر
* احادیث مربوط به ارجاع روایات به قرآن
* برداشت ابتدایی از روایات ارجاع و اشکالات این برداشت
* اشکالات وارده بر برداشت بدوی
* چند پرسش درباره موضوع ارجاع احادیث به قرآن کریم
* روش ارجاع اجمالی احادیث به قرآن کریم
* وضیعت روایات نشانه‌های ظهور در عرضه اجمالی این روایات بر قرآن کریم
فصل چهارم: «رابطه حتمیت و مسئله بداء»
* تقسیم نشانه‌ها به حتمی الوقوع و غیر حتمی الوقوع
* مفهوم شناسی واژه حتمیت
* پاسخ به اشکالات وارد بر حتمیت
* چند پرسش به همراه پاسخ آن‌ها
فصل پنجم: «سفیانی»
* سفیانی، اصلی‌ترین نشانه ظهور
* روش تحقیق ما در مورد سفیانی
* نظریات محققین درباره سفیانی
فصل ششم: «سایر نشانه‌های حتمیه»
* قتل نفس زکیه
* خروج یمانی
* خسف بیداء
* صیحه آسمانی
خلاصه و جمع‌بندی.
