چکیده:
محبت یک علاقه قلبی است و باید آن را در آثار انسان، یعنی عمل انسان مشاهده نمود. کسی که مدعی حب پروردگار است، نخستین نشانه او این است که پیرو فرستاده و پیامبر خدا باشد، همانگونه که خدای متعال فرموده است: «قُلْ إِن کُنتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونىِ یُحْبِبْکُمُ اللَّهُ وَ یَغْفِرْ لَکمُْ ذُنُوبَکمُْ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَّحِیم؛ بگو: اگر خدا را دوست مىدارید، از من پیروى کنید تا خدا (نیز) شما را دوست بدارد و گناهانتان را ببخشد و خدا آمرزنده مهربان است.» در حقیقت اثر طبیعی محبت است که انسان را به سوی محبوب و خواستههای او میکشاند، زیرا عشق و علاقهی انسان به هر موجودی به دلیل این است که حتماً کمالی در آن یافته است و هرگز انسان به موجودی که هیچ قوت و کمالی در آن مشاهده نکرده، عشق نمیورزد. بنابراین، برای رسیدن به محبت واقعی، شناخت و معرفت لازم است و پس از مرحله کسب معرفت است که محبت حاصل میشود و در مورد خدای متعال، پس از این کشش و معرفت که به صورت فطری در سرنوشت آدمی نیز وجود دارد. پرستش خالق هستی نیز پدیدار میگردد. در قرآن کریم، 83 مورد کلمه حبّ و مشتقات آن به کار رفته و یک مرتبه هم کلمه محبت آمده است. این رساله در هفت فصل تنظیم شده است که عبارتاند از: فصل اول: کلیات، شامل تبیین و اهمیت موضوع، هدف، پیشینه و فرضیههای تحقیق و روش نوآوری تحقیق، فصل دوم: جایگاه محبت، شامل معنای محبت، رابطه محبت با رشد و تکامل انسان و جایگاه محبت در آموزههای دینی. فصل سوم: عوامل و موانع محبت، شامل عوامل ایجاد محبت و موانع تحقق محبت. فصل چهارم: محبتهای ممدوح و مذموم، شامل حب لله و حب فی الله، مراتب محبوبان الهی، دلیل محبت و مودت ما به اهلبیت: و بررسی محبتهای مذموم. فصل پنجم: راههای حصول محبت الهی، شامل ویژگیهای محبین، محبوبان الهی و معرفی محبوب. فصل ششم: ویژگیهای محبوبان الهی. فصل هفتم: نتیجه و یافتههای تحقیق. کار خدای متعال تأدیب است و پیامبر اکرم (ص) مودب خداست و مدار تأدیب آن حضرت (ص) نیز محبت است. چون ادب پیامبر اکرم (ص) بر محور محبت است و آن حضرت اسوهی ماست، ما موظفیم هم در ارتباط با خدای سبحان و هم در ارتباط با خلق، بر مدار محبت حرکت کنیم. و این رساله با بیان اهمیت محبت، به راهها و عوامل جلب محبت و نیز به موانع تحقق محبت پرداخته و در خاتمه ویژگیهای محبین و محبوبین بیان شده است.
کلیدواژهها:محبت، محب، محبوب، عوامل جلب محبت، موانع تحقق محبت.