چکیده:
در این رساله بر آنیم وجوه پسندیده و وجوه ناپسند تولید ثروت را از منظر حضرت علی (ع)، بررسی نماییم. هدف، آشنایی بیشتر و عمیقتر و کاربردیتر با سخن و سیره حضرت علی (ع)، در راستای استفاده بهینه از ثروت دنیا در راستای سعادتمندی جامعه بشری؛ و عمدهی منبعی که از آن در این تحقیق استفاده شده کتاب شریف نهجالبلاغه است و در کنار آن به بعضی از شروح نهجالبلاغه و منابع تاریخی هم مراجعه شده است. موضوعاتی که در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته مشتمل است بر ثروت و زمینههای مختلفی که ثروت در آن نقش ایفا میکند. نقش ثروت در زمینههای سیاسی همچون عزت بخشی به جامعهی اسلامی، جلوگیری از وابستگی مسلمانان به بیگانگان و ناامید ساختن دشمنان را از تسلط بر مسلمانان و همچنین کمک به مسلمانان دیگر، به شیوهی تأثیر مثبت میباشد. همچنین در زمینههای اجتماعی مانند آبادسازی زمین، کمک به نیازمندان، رفاه عمومی و ...، تأثیر مثبت ثروت نمایان است و آشکار؛ چنانچه در زمینههای فرهنگی هم به خوبی نقش ایفا میکند و کمک شایانی میکند در پیشبرد برنامههای فرهنگی و سوق دادن مردم به سوی کمالات انسانی و احداث بناها و مجتمعات فرهنگی مانند مسجد و مدرسه و ... اما ثروت نقش منفی هم میتواند داشته باشد هم در زمینههای سیاسی مانند تهدید امنیت مردم ایجاد فاصلهی طبقاتی، گرایش به پستی و دنائت، کمک به اهداف دشمنان؛ و هم در زمینههای فرهنگی همانند تبعیض و تعصب جاهلانه و دنیاگرایی و آرزوپروری. در بخش پایانی رابطهی زهد با ثروت مطرح شده که در دو حوزه فراهم آمده: حوزه فرهنگ و اخلاق؛ چون اگر در این دو حوزه که بیشترین گستره جامعه را فراگرفتهاند رابطهی زهد و ثروت اصلاح شود، در واقع ثروت به زمینههای تأثیرگذاری مثبت خود نزدیکتر میشود و از زمینههای تأثیرگذاری منفی دور خواهد شد. در تمامی مراحل یاد شده محور بحث، فرمایشات حضرت علی (ع) میباشد چون بنابراین است که در سایهسار هدایت آن حضرت تولید ثروت را در جهت مثبت و مفید آن سوق دهیم.