چکیده:
غالبا انسان با مذهب پیوندی، جاودانه دارد. و احادیثی وجود دارد که باید با حادثهی عاشورا پیوندی عاطفی برقرار شود به همین علت یکی از وجوه شاعران در برخورد با قیام کربلا توجه به سوگمندی آن است. البته در ابتدا سوگ وجه غالب شعر عاشورایی است اما در دورههای بعد وجه حماسی غالب میشود. با فراهم ساختن زمینه شکلگیری شعر عاشورایی که هم ویژگیهای سنتی رثا را در خود دارد و هم نوآوریهای شور آفرین در آن به چشم میخورد، سرچشمه همیشه جوشان در قلمرو ابداعات شاعرانه با جریانهای فکری، ادبی و دینی در دورههای گوناگون گردیده است. سپس با ارائه اغراض شعری و مضامین و پیامدهای ارزشی و ادبی، برای مخاطب روشن می کند که شعر عاشورایی بر خلاف شیوه های رایج شعری ادبیات عرب، عملکردی ابزاری مییابد و در خدمت اهداف، مضامین و باور های دینی قرار میگیرد؛ و سرانجام با بررسی تصویرپردازی هنری به عنوان یکی از مباحث اساسی زیباشناسی کلام و کاربرد بیشتر رنگآمیزی در تشبیهات و جانبخشی به استعارات برای انگیزش بهتر عواطف و احساسات و قرار گرفتن تشبیهات تمثیلی برگرفته از آیات قرآنی و معارف دینی، در بافت و ساختار هنرمندانه برای اثبات حقانیت و ولایت و انعکاس فضایل اهل بیت رجزها و سرودههای مشهور و بلند عاشورایی مانند: هاشمیات کمیت اسدی، تاییه دعبل خزاعی و دیوان سیّدحیدر حلِّی و دیگر شاعران معاصر، مصادیق بارز و شواهد صادق این رویکرد از سوی شاعران متعهد شیعی و حتّی سنّی و غیر مسلمان به شمار میآید.
کلیدواژهها:شعر عاشورایی، ادب شیعه، شعر آیینی، شعر حماسی، رجز، مرثیه.
فصول پایاننامه:
این پایاننامه شامل سه فصل میباشد:
فصل اول: «تعاریف و سوابق تاریخی و علل پیدایش شعر عاشورایی»
فصل دوم: «بررسی ساختار و مضامین و محتوای شعر عاشورایی»
فصل سوم: «تصویرپردازی هنری در شعر عاشورایی»
نتیجهگیری.