چکیده:

 منقبت سرایی یکی از گونه‌های شعر فارسی است که از آغاز شکل‌گیری ادبیات دری تاکنون به شیوه‌های مختلف اما با مقاصد متعالی و یگانه در سرودهای بسیاری از شاعران شیعی و حتی سنی رواج داشته است. به دلیل سیاست‌های مذهبی صفویه و آزادی بیان شاعران، این دوره، زمان اوج‌گیری چنین شیوه‌ای است. در این رساله من کوشیده‌ام مناقب امیرالمؤمنین (ع) را در قرن دهم و یازدهم هجری نقد و بررسی کنم، به این منظور، ابتدا مختصری در مورد تاریخ تشیع خصوصاً در ایران نگاشته‌ام و سپس به بررسی تاریخ اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و ادبی ایران در اواخر قرن نهم و خاندان‌های محلی مقارن تیموریان پرداختم. بررسی پادشاهی صفویان با ذکر مختصری از سرگذشت اجداد شیخ صفی‌الدین اردبیلی، زندگینامه خود او و سپس فرزندانش آغاز می‌شود و به نحوه رسمیت یافتن مذهب تشیع در دوره شاه اسماعیل اول و فرزندانش اشاراتی می‌رود و تاریخ اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و ادبی ایران در این عصر موردبررسی قرار می‌گیرد. در فصل دوم پایان‌نامه، به‌طور خلاصه زندگینامه و آثار بیست شاعر برجسته منقبت سرا در این دو قرن بررسی و گزیده‌ای از مناقب هرکدام ذکر می‌رود. در فصل سوم که بخش اصلی این رساله است مناقب را ازنظر موضوعی و محتوا موردنقد و تحلیل قرار داده‌ام. ابتدا چگونگی شروع و پایان مناقب را بررسی کرده‌ام و سپس به تحلیل موضوعات عمده آن پرداخته‌ام. در این فصل نظر شاعران نسبت به زندگی تأثیر اوضاع اجتماعی در مناقب، اعتقادات شاعران شیعه به امیرالمؤمنین علی (ع) و حق خلافت ایشان، اشاره به ترویج تشیع در این عصر، کیفیت ادبی و مضامین جدید مناقب موردبررسی قرار می‌گیرد که امیدوارم مفید باشد.

کلیدواژه‌ها:قرن یازدهم هجری، مناقب علوی، شعر فارسی، قرن دهم هجری.

 فصول پایان‌نامه:

 این پایان‌نامه شامل سه فصل می‌باشد:
فصل اول: «بررسی اوضاع اجتماعی، مذهبی، فرهنگی و ادبی ایران در سده‌های 10 و 11 هجری مقارن سلطنت صفویان»
فصل دوم: «شرح زندگی منقبت سرایان بزرگ در سده‌های 10 و 11 هجری»
فصل سوم: «بررسی محتوای مناقب امیرالمؤمنین علی (ع) در سده‌های 10 و 11 هجری»

نوشتن دیدگاه