چکیده:
برای دستیابی به عدالت اجتماعی در کنار هم قرار گرفتن تمامی عوامل عدالت که شامل: تقوی، حاکم و کارگزاران عادل و هم‌چنین مردم عدالت‌خواه است، ضروری به نظر می‌رسد. از مهم‌ترین این عوامل، وجود حاکمان و کارگزارانی عادل است که از فضایل اخلاق فردی و مدیریتی بهره‌مند باشند. از آنجا که حاکمان و کارگزاران پیشتازان جامعه هستند، اجرای عدالت باید از طرف خود آنان شروع شود؛ بنابراین با توجه به اصول مبنایی عدالت اجتماعی که شامل: فطرت، توحید، عقل، کرامت، آزادی و برابری، تناسب حق و تکلیف و تسهیل کمال‌گرایی می‌باشد، حاکم و کارگزار موظف است در اخلاق فردی و مدیریتی به عدالت رفتار کند؛ به‌عنوان مثال، طبق اصل توحید، آزادی، برابری و کرامت انسانی حاکم (در بخش اخلاق مدیریتی) موظف به برخورد مناسب با مخالفان، انتقادپذیری و نگرش فراقومی و فرامذهبی به آحاد جامعه است و طبق اصل فطرت، توحید، عقل، کرامت انسانی و شناخت (در بخش اخلاق فردی) موظف به خودسازی و رسیدن به عدالت فردی (اعتدال قوای عاقله، شهویه، غضبیه) می‌باشد. اکنون یکی از مهم‌ترین عوامل عدالت در دست است پس آنچه محل تأمل است، تأثیر این عامل در شکل‌گیری عامل دیگر تحقق عدالت، یعنی مردم عدالت‌خواه است. طبق دیدگاه امام علی (ع)، انسان موجودی اجتماعی است که دارای خصوصیت تأثیرپذیری و الگوبرداری است و از طرفی حاکم به‌عنوان الگو به‌طور مستقیم و غیرمستقیم، با رفتار و عملکرد خود در اخلاق فردی و اجتماعی شهروندان تأثیر می‌گذارد؛ بنابراین کارگزار عادل با تأثیرگذاری در جامعه و شهروندان می‌تواند موجب اتصال میان جامعه مدیریتی و شهروندان و همین‌طور باعث افزایش سطح بینش مردم از حقیقت و عدالت و آگاهی آنان از پیوستگی همه طبقات اجتماع شده و در نهایت منجر به افزایش فرهنگ عدل پذیری در جامعه شود و این تأثیرات که از ناحیه‌ی اخلاق فردی و مدیریتی حاکم و کارگزار بر شهروندان مترتب می‌شود، دیگر عامل تحقق عدالت، یعنی مردم عدالت‌خواه را مهیا می‌سازد. در چنین جامعه‌ای که عوامل تحقق عدالت کنار هم قرار گرفته‌اند، جامعه آماده‌ی بروز نشانه‌های عدالت محوری در ابعاد گوناگون می‌شود، نشانه‌هایی همچون: مودت و همدلی، آرامش و امنیت، احساس نیکی به هم، آبادی و برکت، پایداری اجتماع و دولت.
کلیدواژه‌ها:عدالت، کارگزاران، مردم، جامعه.
فصول پایان‌نامه:
این پایان‌نامه در چهار فصل ارائه شده است:
فصل اول: «کلیات»
فصل دوم: «اصول و مبانی عدالت اجتماعی از منظر نهج‌البلاغه»
* اصول مبنایی عدالت اجتماعی از منظر نهج‌البلاغه
فصل سوم: «ویژگی‌های اخلاق فردی و مدیریتی (اجتماعی) کارگزاران عادل در نهج‌البلاغه»
* ویژگی‌های اخلاق فردی کارگزاران عادل
* ویژگی‌های مدیریتی کارگزار عادل
فصل چهارم: «اصول تربیتی اجتماعی و تأثیر اخلاق کارگزاران عادل بر اخلاق شهروندان و جامعه»
* اصول تربیت اجتماعی در نهج‌البلاغه
* اسوه و الگو بودن رهبر جامعه برای همه مردم
* تأثیر اخلاق کارگزاران عادل بر اخلاق شهروندان و جامعه
* نشانه‌های جامعه‌ی عدالت محور
* عدل کلی و نهایی
جمع‌بندی.
