چکیده:
در حوزه مباحث کلامی در بحث نبوت انبیا (ع) بحث عصمت از جایگاه ویژهای برخوردار است. چون غرض از بعثت انبیا (ع) تکامل و سعادت بشر است و این هدف بدون عصمت انبیا (ع) محقق نمیگردد. عصمت انبیا (ع) با دلایل عقلی و نقلی به اثبات رسیده است؛ اما در این میان آیاتی وجود دارد که ظاهر آنها با مسئله عصمت سازگاری ندارد و این امر موجب شده مخالفان عصمت آن را دستاویز خود قرار داده و در ظاهر مسائلی را به پیامبران از جمله به حضرت موسی (ع) نسبت دهند که با ساحت مقدس آن بزرگواران همخوانی ندارد. ازجمله قتل، خشم و غصب، خوف، نسیان، ذنب، توبه و ... البته با وجود دلایل قطعی عصمت، این آیات نیازمند تفسیر و تأویل هستند؛ و لذا دفع شبهات از آیات، ضرورتی علمی است که نمیتوان بهراحتی از کنار آنها رد شد. این رساله در سه فصل، به شبهات عصمت حضرت موسی (ع) از طریق مفسرین و متکلمین و روایات پاسخ گفته و ضعف شبهات مخالفان عصمت را روشن نموده است. در بخش نخست این رساله، مباحثى همانند معنای عصمت، دلایل وجوب عصمت، منشأ عصمت، مراتب عصمت و... بررسی شده است. بخش دوم و سوم این نوشتار آیاتی از قرآن ذکر شده که همگی مربوط حضرت موسی (ع) است. این آیات دارای عناوینی هستند که برخی بهظاهر آنها تمسک جسته و شبهاتی را مطرح نمودهاند. نوشتار حاضر ضمن بررسی شبهات از طریق مفسرین و متکلمین و روایات به آنها پاسخ گفته است؛ و این شبهات را مردود دانسته و عصمت را برای حضرت موسی (ع) ثابت میداند.
کلیدواژهها:عصمت، انبیاء، موسی (ع)، قرآن، شبهات، خوف، گناه، خطا، توبه.
فصول پایاننامه:
این تحقیق در سه فصل ارائه شده است:
فصل اول: «کلیات و مفاهیم»
* کلیات
* مفاهیم
فصل دوم: «شبهات مربوط به عصمت از گناه حضرت موسی (ع) و پاسخ به آنها»
* گفتار اول: قتل قبطی به دست حضرت موسی (ع)
* گفتار دوم: استقبال نکردن موسی (ع) از وظیفه خطیر رسالت و ترس ایشان
* گفتار سوم: امر حضرت موسی (ع) به سحر ساحران
* گفتار چهارم: ترس حضرت موسی (ع) از ساحران
فصل سوم: «شبهات مربوط به عصمت از خطا حضرت موسی (ع) و پاسخ به آنها»
* گفتار اول: بررسی ماجرای همراهی حضرت موسی (ع) با عالم الهی
* گفتار دوم: انداختن الواح و مشاجره با هارون (ع)
* گفتار سوم: درخواست مشاهده خدا
* گفتار چهارم: نسبت اضلال به خدا از سوی حضرت موسی (ع) «شبههی اعتراض به خدا»
نتیجه نهایی.