چکیده:
کتاب مقدس، برخی انبیاء را در زمره پادشاهان قرار داده است. از این‌رو مباحثی چون وحی، معجزه و عصمت را در مورد آنان مطرح نکرده است داوود و سلیمان از جمله این انبیاء که از منظر کتاب مقدس نه معصوم‌اند و نه هیچ‌یک از شرایط پیامبران را در دارا هستند در مقابل قرآن کریم آنان را در زمره انبیاء قرار داده که در عین نبوّت، از مقام پادشاهی در دنیا را برخوردار بودند در عین حال برخی از تفاسیر شیعه و اهل سنّت با وجود اختلافاتی که در خود دارند در مواردی از کتاب مقدس بی‌بهره نبوده‌اند؛ و به غلو و بزرگ‌نمایی در حوادث این دو داستان پرداخته‌اند. از همین رو اغلب این داستان‌ها را از وجه حقیقی آن خارج نموده و این دو نبی را متّهم به گناهانی نموده‌اند. لذا ائمه شیعیان با تفاسیری که از منبع وحی الهی نشاءت گرفته لغزش‌های مفسّرانی را که اغلب با رأی خود و یا با بهره‌گیری از نظریات اهل کتاب به تفسیر قرآن پرداخته‌اند را آشکار می‌سازند و از سوی دیگر مطالب غثّ و سمین کتاب مقدس را به ما می‌نمایانند. این پایان‌نامه که به روش کتابخانه‌ای و با استفاده از منابع و مصادر شیعه و سنّی و کتاب مقدس و قرآن کریم تدوین شده کوشیده تا حدودی با مقایسه داستان این دو پیامبر، در این منابع پیوندی منطقی بین منابع مذکور ایجاد نمود و دیدگاه‌های هریک از پدیدآورندگان این داستان‌ها را درباره مفهوم عصمت بازشناسی کند. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که داوود و سلیمان اگرچه مقام نبوت را همراه پادشاهی داشته‌اند اما پادشاهی آن دو موجب طغیان آن‌ها نگشته است این در حالی است که کتاب مقدس، آن‌ها را پادشاه معرفی نموده و لذا صدور گناهان از جانب آن‌ها جایز خواهد بود. علاوه بر این، تعاریف هریک از فرقه‌های اعتقادی شیعه و سنّی از مفهوم عصمت که مهم‌ترین ویژگی انبیاء را تشکیل می‌دهد بر باورهای آنان از داود و سلیمان تأثیر داشته است؛ به عبارت دیگر هرچه قدر مفهوم عصمت در دیدگاه ناقلان این داستان‌ها گسترده‌تر باشد به همان میزان بر شناخت آن‌ها از داود و سلیمان به‌عنوان چهره‌ای معصوم تأثیر خواهد داشت؛ بنابراین آن‌گونه که از کتاب مقدس برمی‌آید داود و سلیمان نه‌تنها مؤمن و موحّد نبوده‌اند بلکه هر دو در اواخر عمر از پرستش خدا روی‌گردان شده آن‌هم خدایی که جسمیت داشته و نیازمند مأوایی برای خود بوده است گذشته از این روایات اهل سنت اتهام بت‌سازی و جادوگری را به سلیمان و نسبت زنای محصنه را به داود داده است لذا تنها در دیدگاه شیعیان این دو نبی معصوم‌اند.
کلیدواژه‌ها:سلیمان، داوود، مفسّران شیعه، مفسّران اهل سنّت، اسرائیلیات.
فصول پایان‌نامه:
این پژوهش در سه فصل ارائه شده است:
فصل اول: «عصمت انبیاء از دیدگاه دانشمندان علوم اسلامی»
* بخش اول: ضرورت بعثت انبیاء و هدف از خلقت بشر
* بخش دوم: مراتب عصمت انبیاء
* بخش سوم: دلایل قرآنی بر عصمت انبیاء
فصل دوم: «سیمای داوود (ع) در عهد عتیق و روایات فریقین»
* بخش اول: وضعیت بنی‌اسرائیل پیش از ظهور داوود (ع)
* بخش دوم: چگونگی برکنار شدن طالوت از پادشاهی و روی کار آمدن داوود (ع)
* بخش سوم: عصمت داوود (ع)
فصل سوم: «سیمای سلیمان (ع) در عهد عتیق و روایات فریقین»
* بخش اول: آغاز پادشاهی سلیمان (ع)
* بخش دوم: عظمت پادشاهی سلیمان (ع) در یک نگاه کوتاه
* بخش سوم: پادشاهی سلیمان (ع)
نتیجه‌گیری.
