چکیده:
نوشته پیش رو با عنوان مقایسه حضرت ابراهیم (ع) و حضرت محمد (ص) در قرآن با محور قرار دادن آیه 68 سوره مبارکه آلعمران و بررسی جنبههای معنوی _ الهی آن دو پیامبر، در پی اثبات آن است که پیامبر گرامی اسلام و کسانی که با جان و دل و با معرفتی کامل دعوت پیامبر را پذیرفتهاند نزدیکترین افراد به ابراهیم (ع) میباشند و سخن آن دسته از افرادی که خود را به جهت نسب به او نزدیکتر میدانند ادعایی بیش نیست بلکه ملاک نزدیک بودن به شخص، پیوند روحی و مکتبی و همخوانی عقیده که استوارترین پیوندهاست میباشد. تحقیق حاضر شامل مقدمه و چهار فصل است: در فصل اول دورنمایی از موضوع تحقیق، تحت عنوان کلیات، اهداف تحقیق، اهمیت و ضرورت تحقیق، فرضیات و روش تحقیق و در نهایت واژهشناسی آمده است. فصل دوم که اختصاص به بررسی دعاها و نیایشهای دو پیامبر اسوه در قرآن دارد، شامل دو بخش میباشد که در ابتدا جهت ورود به بحث، در زمینه لغوی و معنوی دعا توضیحی مختصر داده شده است. در بخش اول این فصل، با عنوان «ابراهیم (ع) آموزگار دعا» به بررسی یکی از بارزترین جلوههای زندگی ابراهیم (ع) یعنی دعاهای قرآنی آن حضرت که از طلب امنیت و آبادانی شروع و به طلب غفران و آمرزش الهی ختم میگردد پرداخته و در بخش دوم با عنوان «پیامبر گرامی اسلام الگوی عینی دعا» به دعاهای پیامبر (ص) در قرآن توجه و پارهای نکات نغز و ارزشمند و حکمت از خلال ادعیه آن بزرگوار برداشت شده است. فصل سوم با عنوان «محمد (ص) و ابراهیم (ع): اسوه، امام و مظهر تام صفات الهی» میباشد. در این فصل سعی شده عنوان انتخابی تا حدی گویای مطالب مطرح شده در فصل باشد. این فصل شامل سه بخش است: در بخش اول به مقام الگویی آن دو بزرگوار و به روش الگو گزینی در قرآن توجه شده و در بخش دوم مقام امامت بهعنوان یکی از وجوه مشترک شخصیتی ایشان مورد بررسی قرار گرفته و در بخش سوم عناوین و سرانجام اوصاف مشترک همچنین تمایزات روحی و خلقی این دو پیامبر بزرگ بررسی گردیده است. در فصل آخر که فصل نتیجهگیری و ارائه پیشنهادات و راهکارها میباشد سعی بر آن است که علاوه بر پاسخگویی به سؤالات و قبول فرضیههای طرح شده در تحقیق، بهمنظور کاربردی کردن هر چه بیشتر مطالب گردآوری شده، راهکارها و پیشنهادهایی را برای مراکز، ارگانها و سازمانهای فرهنگی مربوطه ارائه دهیم.