چکیده:

 ازآنجا که بررسی شیوه‌های ارتباطی پیامبر اسلام (ص) می‌تواند نوع تعامل را در تمام سطوح ارتباطی تنظیم نماید و از طرفی موجب برقراری ارتباط مؤثر و نشر و گسترش دین مبین اسلام شود. از این‌رو این پژوهش تلاش دارد با بررسی حیات تبلیغی پیامبر اسلام (ص) در دوران مکی با رویکردی ارتباطی به شیوه‌های ارتباطی پیامبر (ص) بپردازد. برای دستیابی به این مهم از روش توصیفی تحلیلی استفاده شده است و از طریق مراجعه به منابع دست‌اول تاریخی و منابع روایی شیوه‌های ارتباطی پیامبر (ص) و اصول حاکم بر آن را استخراج و به بررسی و نقد رویکردهای ارتباطی اندیشمندان ارتباطی پرداخته و حاصل این تلاش درباره اصول حاکم بر سطوح ارتباطی پیامبر اعظم (ص) در دوران مکی عبارتند از: خوش‌خلقی، تساهل، جذابیت، تغافل، همانندی و ... در ارتباطات میان فردی و در ارتباطات گروهی: اصل اعتماد، تدریج، همدلی، خوش‌روئی و اصول حاکم بر ارتباطات میان فرهنگی: مدارا، پایبندی به اصول و ارزش‌ها، احترام متقابل و اصل موعودگرایی؛ و شیوه‌های ارتباطی پیامبر اعظم (ص) نیز عبارتند از: انگیزه‌بخش و جلب‌توجه مخاطب، بهره‌گیری از مشترکات بین فرستنده و گیرنده، اعتباربخشی ارتباط، بهره‌گیری از ابزارهای ارتباطی مورد توجه مخاطب، رسانه سازی، ارائه الگوی عملی، اعزام مبلغ، انعطاف‌پذیری در استفاده از شیوه‌های پیام‌رسانی؛ و در پایان پس از نقد و بررسی رویکردهای ارتباطی و مقایسه آن با شیوه‌های ارتباطی پیامبر اکرم (ص) روشن شد که هیچ‌یک از رویکردهای ارتباطی نمی‌توانند شیوه‌های ارتباطی پیامبر (ص) را بیان نمایند؛ بنابراین یک مدل پنجمی مطرح شد و آن را مدل دعوت نامیدیم که زیربنای آن نظریه توحید است و نظام ارتباطی بر پایه آن ساخته می‌شود و آنچه نقش جهت‌دهی خطوط ارتباطی را در ارتباطات اسلامی دارد، ارتباط با خداست، در واقع ارتباط با خدا رکن همه ارتباطات است.

نوشتن دیدگاه