چکیده

مسأله مهدویت و اعتقاد به مهدی موعود (عج)، یک اصل مسلم در آموزه‌های اسلامی و پذیرفته شده در میان مسلمانان است. مهدی موعود (عج) بر اساس آیات قرآنی و روایات دینی، برپاکننده عدالت در جهان و از سلاله پیامبر گرامی اسلام (ص) است. عدل و عدالت از ابتدای زندگی بشر در زمین، گمشده انسان خاكی بوده است. البته در طول تاریخ، انسان‌های پاك و وارسته‌ای نیز ظهور کرده‌اند که خود مظهر عدالت و درستی بوده‌اند، اما در مقابل آنان، كسانی هم در تاریخ اسلام مشاهده می‌شوند که برای رسیدن به اهداف ناشایست سیاسی و اقتصادی خود، با استفاده از احساسات مسلمانان و با توجه به انتظار جامعه اسلامی برای ظهور مهدی (عج)، خود را «مهدی موعود» معرفی می‌كرده‌اند، یا افراد وارسته‌ای را كه دارای جایگاه اجتماعی خاصی در جامعه اسلامی بوده‌اند به این نام متصف می‌کرده‌اند. این پژوهش تلاش کرده است تا دعاوی مهدویت را از آغاز اسلام تا قرن پنجم هجری، بر اساس روش کتابخانه‌ای مورد بررسی قرار دهد. علاوه بر آموزه‌های اسلام، اعتقاد به ظهور منجی جهانی و مصلح كل در آخرالزمان، یك اصل پذیرفته شده مشترک میان همه ملل جهان، خصوصاً ادیان آسمانی بوده و طبیعتاً این اعتقاد از سوی دجالان هر عصری مورد هجوم قرار گرفته است. پیش از میلاد امام عصر (ع)، حدود نوزده نفر مدعی مهدویت شده و یا پیروان آن‌ها مدعی مهدویت ایشان بوده‌اند. پس از ولادت حضرت مهدی (ع) تا قرن پنجم نیز نه نفر دیگر چنین ادعایی را مطرح کردند تا بتوانند از مسأله مهدویت به‌عنوان تاكتیك و حیله سیاسی بهره گیرند. برخی نیز به افسانه‌سازی پرداخته و کسانی را که به‌خاطر قیام علیه ظلم و ستم حاكمان عصر خویش کشته می‌شدند، به‌عنوان مهدی غایب معرفی می‌کردند، در حالی كه می‌دانستند مهدی موعود (عج) دارای ویژگی‌های خاص بوده و از نسل امام حسین (ع) است.

کلیدواژه‌ها:مهدویت، دروغ، انحرافات دینی، امام زمان (ع)، شخصیت‌شناسی، مدعیان مهدویت.

نوشتن دیدگاه