چکیده:
اهلبیت (ع) نهتنها نزد شیعیان بلکه نزد اهل سنت نیز، از احترام و عظمت برخوردارند؛ به همین جهت تبیین جایگاه و مقام اهلبیت (ع) در منابع اهل سنت میتواند پاسخگوی بسیاری از سؤالات و شبهات باشد. در عبارات و اقوال اهل سنت، اصطلاح «خمسهی مطهره» بر اهلبیت (ع) اطلاق شده است و برخی از روایات ایشان نیز بر این مطلب گواه است. البته برخی از آنها در آثار خود، اقوال مخالفی را نیز مطرح کردهاند، اما دلایل متعدد ازجمله سیاق آیهی تطهیر، حکایت از مردود بودن آن میکند. همچنین بر اساس روایات موجود در منابع اهل سنت، مقصود از «عترت» در حدیث معروف ثقلین، اهلبیت (ع) بوده و حضرت فاطمه زهرا (س) و ائمه معصومین (ع)، مصادیق «ذوی القربی» هستند که در چندین آیه از قرآن کریم، مودت ایشان بر مردم واجب گشته است. بررسی سه مسئله اساسی عصمت، علم و امامت اهلبیت (ع) میتواند برای تبیین جایگاه اهلبیت (ع) در منابع اهل سنت بسیار مؤثر باشد. دربارهی عصمت اهلبیت (ع)، دلایل متعدد عقلی مانند قاعدهی لطف بر آن اقامه شده است؛ همچنین آیات متعددی از قرآن کریم مانند آیهی تطهیر بر آن گواهی میدهند؛ روایات فراوانی ـ مانند حدیث ثقلین ـ نیز بر این موضوع دلالت دارند. از سوی دیگر، اهلبیت در منابع اهل سنت با اوصافی همچون دارندگان علم کتاب، مفسران وحی و اهل ذکر معرفی شدهاند. بسیاری از دانشمندان اهل سنت ـ حتی کسانی مانند ابوحنیفه و مالک بن انس ـ بر علم و تقوای ایشان شهادت دادهاند که همهی این موارد حاکی از تأیید مرجعیت علمی و جایگاه بلند معنوی ایشان نزد اهل سنت میباشد. دربارهی امامت نیز اگرچه اختلافات زیادی میان شیعه و اهل سنت وجود دارد، ولی با توجه به احادیثی که در منابع اهل سنت نیز وجود دارد بازگشت امر امامت به دوازده جانشین رسول خدا بوده و حتی خلفای سهگانه هم بر افضلیت اهلبیت (ع) در این باره اقرار کردهاند.
کلیدواژهها:اهلبیت (ع)، اهل سنت، عصمت، امامت، حدیث ثقلین، قرآن، حدیث.