چکیده:
امام حسین (ع) در میان تمام مسلمانان، اعم از شیعه و اهل سنت، جایگاهی والا و مقامی بلندمرتبه دارد؛ و تحقیق حاضر، به بررسی و تبیین ابعاد مختلف شخصیت آن حضرت از دیدگاه تفاسیر اهل سنت و شیعه پرداخته است. به دلیل آنکه امام حسین (ع) و سایر اهلبیت (ع)، به پیامبر گرامی اسلام (ص) منتسب هستند، مودت و محبت آنان به عنوان اجر رسالت پیامبر خدا (ص) محسوب میشود و این مسئلهای است که مفسران فریقین ذیل آیه مودت، با تفصیل آن را بیان کردهاند. مسئله علم امام، آگاهی امام به علم غیب، ضرورت علم امام، عصمت امام حسین (ع)، مقام رضای ایشان به عنوان نفس مطمئنه، بخشش امام به خلق خدا، تواضع آن حضرت، صبر ایشان، عبادت و جایگاه والای بهشتی آن حضرت، از مسائلی است که در کتب تفسیری مورد بحث و توجه علمای شیعه و اهل سنت قرار گرفته است. از دیدگاه تفاسیر علمای شیعه و اهل سنت، امام حسین (ع) وارث پیامبر اسلام (ص) و شجره طیبه اوست که دارای صفات عظیم و ملکوتی بوده و وارث علم انبیا و عالم به تمام کتاب خدا میباشد. همچنین در مورد عبادات آن حضرت نقل شده است که او اکثر شبها را تا به صبح مشغول عبادت بود و با اینوجود لحظهای از هدایت مردم غافل نمیشد. برخی از مفسران اهل سنت، مانند فخر رازی، به عصمت ایشان معترف بوده و آن حضرت را جزء «اولوا الامر» دانسته است. قیام امام حسین (ع) علیه بنیامیه که برای اصلاح امت و احیای سنت پیامبر بود، مورد توجه مفسران قرار گرفته و اکثر مفسران قیام امام را مصداقی از عزت طلبی و ذلت ستیزی دانسته و زنده نگهداشتن حرکت او را لازم شمردهاند. این قیام با بسیاری از آیات امربهمعروف و نهی از منکر و نیز آیات جهادی مقایسه شده و در مقابل آن، یزید از سوی مفسران اهل سنت به عنوان مظهر منکرات معرفی شده است.
کلیدواژهها:امام حسین (ع)، تفاسیر، شیعه، اهل سنت، قیام.