چکیده:

 بررسی مناسک عزاداری در اجتماعات مذهبی از دیدگاه پدیدارشناسی موضوع این تحقیق است که با مطالعه موردی دو اجتماع مذهبی در شهر مشهد انجام شد. در این تحقیق با مروری تاریخی بر روند شکل‌گیری و گسترش عزاداری سعی شده با معرفی دیدگاه پدیدارشناسی و با استفاده از مصاحبه عمیق چندلایه با کنشگران به فهم معنای عزاداری در بستر دو هیئت مورد بررسی به عنوان دو سنخ انقلابی و سنتی بپردازد. با مطالعه پدیده عزاداری از ابعاد اعتقادی، هنجاری، نمادین و عاطفی این تعریف را می‌توان ارائه داد که کنش عزاداری عملی آگاهانه (آگاهی و شناخت نسبی عزاداران از موضوع عزاداری) و دارای نیت (برای دستیابی به مقاصد خاص) است و قصد و نیت عزادار را در دو سطح ذهنی و عینی می‌توان دید. در سطح ذهنی نیت عزادار رسیدن به احساس سبکی، حظ معنوی و دوری از اضطراب و در سطح عینی رفع نیازهای دنیوی و معنوی است. لذا معنای عمل عزاداری را می‌توان عمل معطوف به ابراز محبت و اتصال به ائمه با قصد کسب احساس معنوی و آرامش روحی و رفع حاجت‌ها دانست که در بستری از احساس تأثر نسبت به مصائب ایشان و در قالب گریه، سینه‌زنی و سایر مناسک عزاداری صورت می‌گیرد.

کلیدواژه‌ها:پدیدارشناسی، مناسک، واحدهای معنایی، معنا.

نوشتن دیدگاه