چکیده:
واقعه کربلا به سبب جایگاه ویژه آن در طول تاریخ اسلام، همواره مورد عنایت بسیاری از مورخان بوده است، اما با گذشت زمان و گسترش مراسم عزاداری و سوگواری تحت تأثیر اوضاع اجتماعی و سیاسی، برداشتهای متفاوتی از این واقعه شده و یا بر برخی از برداشتها تأکید گردیده است. یکی از مهمترین و مشهورترین ابعاد واقعه عاشورا بعد سوگوارانه این حادثه با تکیه بر حضور و نقش کودکان و نوجوانان کربلاست. اهمیت این بعد از واقعه به حدی است که بازخوانیِ این حادثه بدون توجه به بعد سوگوارانه آن، روایت تاریخ عاشورا را روایتی بیروح، جامد و فاقد هرگونه عنصر محرک عواطف و احساسات میسازد، اما هرچه در بستر زمان از این واقعه فاصله گرفته شده، به سبب عوامل متعدد، این بعد به عمدهترین و شایعترین قرائت حاکم در محافل عزاداری شیعی تبدیل شده است. بر این اساس، در این پژوهش، با استفاده از رویکرد تاریخی، ضمن تحلیل متون تعزیه و بهکارگیری رویکردی تطبیقی، تصویر کودکان و نوجوانان کربلا در منابع تاریخی با تعزیههای عصر حاضر مطابقت داده شد. بر مبنای این روش مشخص گردید که در مقایسه با منابع تاریخی، تعزیهها به دلیل تأثیرپذیری از اساطیر و آداب و رسوم ایرانی و همچنین برخورد عاطفی صرف با مقوله عزاداری تصویری متفاوت با منابع تاریخی از کودکان و نوجوانان کربلا ارائه دادهاند.
کلیدواژهها: امام حسین (ع)، عاشورا، کودکان و نوجوانان کربلا، تعزیه.
مقالات مرتبط:
1. بررسی شهادت قاسم بن حسن (ع) در منابع تاریخی و متون تعزیه، علیمحمد ولوی، محترم وکیلی سحر، مطالعات تاریخ اسلام، تابستان 1389، شماره 5، (30 صفحه، از 129 تا 158)
2. بررسی تطبیقی روایت شهادت علیاکبر در منابع تاریخی و متون تعزیه، علیمحمد ولوی، محترم وکیلی سحر، مطالعات تاریخ و تمدن اسلامی، بهار و تابستان 1391، شماره 1، (32 صفحه، از 5 تا 36)