چکیده:

 به قدرت رسیدن خاندان عباسی، یکی از وقایع مهم و تأثیرگذار تاریخ اسلام و جهان است. آنان پس از ساقط کردن بنی‌امیه با ترفندهای مختلف بیش از 500 سال بر جهان اسلام فرمانروایی کردند. یکی از عوامل تسلط عباسیان همراه نمودن علویان که قرابت نزدیکی با پیامبر اسلام (ص) داشتند، بود. استفاده از شعار «الرضا من آل محمد» یکی از ابزارهای غصب حکومت و در ظاهر واگذاری آن به علویان بود. عباسیان پس از کسب قدرت و عدول از وعده‌های اولیه خود، علویان را رقیب در حکومت دیدند و با شکنجه و فشارهای سیاسی و اجتماعی، آنان را به حاشیه بردند که این عمل، عکس‌العمل‌های متفاوتی را در سرزمین‌های اسلامی بر پا نمود. عنوان پژوهش حاضر «بررسی جنبش‌های سیاسی و دینی علیه عباسیان در عصر امامت امام رضا (ع)» می‌باشد. بنا داریم در این تحقیق سیر بروز نهضت‌ها، عوامل جنبش‌های قبل از امامت امام رضا (ع) تا شهادت ایشان را در سال‌های 183 ق تا 203 ق به مدت بیست سال بررسی و پژوهش نماییم. روند گسترش فرهنگ علوی و تکامل مذهب شیعی و نقش منحصربه‌فرد امام هشتم (ع) در ایران و جامعه اسلامی مورد بررسی قرار می‌گیرد. همچنین واکنش‌های سیاسی، اجتماعی و دینی در گستره سرزمین‌های اسلامی (مثل خودمختاری و استقلال نواحی مختلف، لایه‌های متفاوت بینش اسلامی و دینی و اختلاف‌های مابین آن‌ها) و همچنین نقش آن‌ها در وحدت و بیداری مردم مورد تفحص قرار می‌گیرد.

نوشتن دیدگاه