چکیده:
از جمله موضوعهای مهمی که همواره در کانون توجّه شاعران کلاسیک عربی و فارسی قرار داشته، سیمای پیامبر (ص) و اهلبیت (ع) بوده است تا جایی که این مهم در اشعار بسیاری از آنها، بسامد بالایی داشته و همواره زینتبخش دیوان شاعران و کتب فرزانگان بوده است، بهطوریکه کمتر دیوان شعری را میتوان یافت که قطعه شعری در مدح پیامبر اکرم (ص) و اهلبیت (ع) مکرم ایشان در آن ثبت نشده باشد. «دعبل خزاعی» و «قوامی رازی» از جملهی این شاعران هستند. این دو شاعر نهتنها در بلاد خود، بلکه در سایر بلاد نیز به مدح و رثای اهلبیت (ع) نامور شدند. در شعر آن دو مانندگیها و همساناندیشیها و درونمایههای یکسانی در مورد پیامبر (ص) و اهلبیت (ع) دیده میشود. از اینرو، این نوشتار بر آن است با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به مقایسهی این سرودهها در دیوان دو شاعر و بیان شباهتها و بعضاً تفاوت دیدگاهها در این اشعار بپردازد. مهمترین یافتههای این نوشتار نشان میدهد که هر دو شاعر با بهرهگیری از آیات و احادیث و پرهیز از هرگونه اغراق در سخن، محبت و تعلقخاطر خود را به پیروی از پیامبر (ص) و اهلبیت (ع) ابراز داشته و سعی کردهاند خصال والا و مناقب آنان را ترسیم کنند. مدح پیامبر اکرم (ص)، امام علی (ع)، امام حسین (ع)، امام رضا (ع) و حضرت مهدی (عج) از مهمترین درونمایههای اشعار شاعران مورد نظر به شمار میرود.
کلیدواژهها:دعبل خزاعی، قوامی رازی، پیامبر اکرم (ص)، اهلبیت (ع)، شعر مذهبی، ادبیات تطبیقی.