چکیده:

 مسلمانان شیعه اسماعیلی، بخشی از امت مسلمانان جهان می‌باشند که در طول تاریخ پرفرازونشیب خود تأثیر عمده‌ای در تاریخ و تمدن اسلامی برجای گذاشته‌اند. اسماعیلیان جنوب خراسان مانند سایر هم‌کیشان خود در ایران، در طول تاریخ، اغلب مورد آزار دیگر گروه‌های مسلمان بوده‌اند. آن‌ها در چنین شرایطی از ابتدا درباره عقاید و تعالیم خود تقیه می‌کردند. پس از سقوط الموت مرحله جدیدی در تاریخ اسماعیلیان آغاز شد. بسیاری از نزاریان جنوب خراسان که از قتل‌عام مغولان جان سالم به دربرده بودند، به مناطقی در خارج از ایران مهاجرت کردند، آن‌هایی که در خراسان باقی ماندند، عمدتاً به روستاهای دورافتاده پناه برده، در گروه‌های کوچک و پراکنده، به‌نوعی زندگی مخفیانه در پوشش تصوف روی آوردند. اسماعیلیان جنوب خراسان در عصر حاضر، در بیرجند و روستاهای پیرامون آن‌ها پراکنده‌اند. در این رساله، علاوه بر بهره‌گیری از تحقیقات جدید سعی شده که تاریخ نزاریان جنوب خراسان بر اساس منابع داخلی و روایات خود آن‌ها بررسی شود تا گامی هرچند کوچک در راه شناخت بهتر و صحیح‌تر تاریخ این فرقه در جنوب خراسان برداشته شود.

 فصول پایان‌نامه:

این تحقیق در هفت فصل نگارش شده است:
فصل اول: «اسماعیلیان از آغاز تا سقوط الموت»
* از پیدایی تا انشقاق
* از انشقاق در فرقه اسماعیلیه تا سقوط الموت
فصل دوم:«نزاریان ایران پس از سقوط الموت»
* جانشینان رکن‌الدین خور شاه
* اسماعیلیان جنوب خراسان (قهستان)
فصل سوم:«اندیشه و سازمان دعوت نزاریان ایران بعد از سقوط الموت»
* اندیشه نزاریان
* سازمان دعوت نزاریان ایران
* سلسله‌مراتب نزاریان
فصل چهارم: «آداب‌ورسوم نزاریان جنوب خراسان پس از سقوط الموت»
* اعیاد اسماعیلیان جنوب خراسان
* اماکن و مراسم مذهبی اسماعیلیان جنوب خراسان
* عشریه یا مالیات مذهبی
فصل پنجم: «بزرگان اسماعیلی جنوب خراسان پس از سقوط الموت»
فصل ششم: «نزاریان در پوشش تصوف»
* پاره‌ای از مشترکات صوفیان و اسماعیلیان
* روابط نزاریان و صوفیان نعمت اللهیه
* تأثیر اصطلاحات صوفیانه بر فرهنگ اصطلاحات نزاریان
فصل هفتم: نتیجه رساله.

نوشتن دیدگاه