چکیده:
رسم بردهداری با سابقهای دیرین، در تمدن بشری و عربستان عصر جاهلی امری متداول بود و مقارن با ظهور اسلام بردهداری به عنوان یک معضل اجتماعی مطرح شد. برخورد کلی اسلام با پدیده اجتماعی بردگی، مبارزه با این سنت غلط از طریق ارائه راهکارهایی برای حذف تدریجی بردگی بود؛ اما پس از رحلت پیامبر (ص) با پیریزی سیاست فتوحات توسط خلفا، با ورود اسراء فراوان به جامعه اسلامی، بردهداری رشد کرد و سران مسلمانان برخوردهای متفاوتی نسبت به این موضوع از خود نشان دادند. در این میان ائمه اطهار (ع) که خلفای راستین رسول خدا (ص) در بعد استمرار سیره نظری و عملی آن حضرت بودند، بهرغم برخی سیاستها و سنتهای رایج در جامعه، مشی قرآنی و نبوی را ادامه دادند. لذا سیره اهلبیت (ع) در مواجهه با مسئله بردگی و بردگان کارنامه اسلام را درخشان کرده است. این نوشتار بر آن است تا نشان دهد که امامان ششم تا دوازدهم چه دیدگاهی نسبت به مسئله بردگی و بردگان داشتهاند و راهکارهای عملی و نظری آنان در این باره چه بوده است. اینکار به روش تاریخی، با اسلوب توصیفی و تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای انجامشده است.