چکیده:
یکی از مباحث مهم امروز جهان حقوق بشر است. حقوق بشر از سال 1945 تا کنون از مهم‌ترین موضوعات حقوقی در سطح جهانی است و آرا و تلاش‌های متعددی در تبیین آن صورت گرفته است. اعلامیه جهانی حقوق بشر، به عنوان پایه‌ی حقوق بشر و الگویی جهت معاهدات، اعلامیه‌ها، کنوانسیون‌ها و قوانین بین‌المللی و ملی محسوب می‌گردد. مقصود از حقوق بشر، امتیازاتى کلى است که هر فرد انسانى طبعاً داراى آن است؛ و از منظر دینی به حداقل حقوقى اطلاق می‌شود که خداوند به انسان از آن‌جهت که انسان است و فارغ از رنگ و نژاد و زبان و ملیت و جغرافیا و اوضاع و احوال متغیر اجتماعى یا میزان قابلیت و صلاحیت ممتاز و فردى به او، اعطا کرده است. حقوق بشر در سخنان امام علی (ع) به‌طور جدی مورد توجه و تأکید قرار گرفته است. امیرالمؤمنین علی (ع)، خداوند را منشأ جعل حقوق معرفى می‌کند. مبانی، مصادیق و حوزه‌های حقوق بشر از جمله عرصه‌های مهم پژوهشی در سخنان امام علی (ع) است. مقصود از مبانی حقوق بشر، اصول و قواعد کلی است که مشروعیت و الزام‌آوری آن را به دنبال می‌آورد؛ کرامت و آزادی و عدالت و مساوات از مهم‌ترین آن‌ها می‌باشد. یکی از مهم‌ترین مصادیق حقوق سیاسی، بحث آزادی است که در این رساله به دیدگاه‌های حضرت امیرالمؤمنین در دو حوزه آزادی‌های فردی و آزادی‌های اجتماعی پرداخته شده است. آزادی اندیشه و عقیده و رفتار و آزادی بیان و قلم و آزادی عمل از جمله مباحث مطرح شده در بحث آزادی‌های فردی و اجتماعی است.
