چکیده:
عدّهای بر این عقیدهاند که از نظر عرفِ جامعه، رابطه خویشاوندی با انبیا و اولیای الهی بهنوعی برای افراد حقانیت به همراه دارد چراکه اگر فلان فرد حق نبود و مورد تأیید پیامبر و امامان (ع) که در نهایت کمال بشری میباشند نمیبود، ایشان با آنان وصلت و روابط خویشاوندی بر قرار نمیکردند. پس میتوان این نتیجه را گرفت که هرکس با اینان رابطه خویشاوندی (بهویژه از طریق ازدواج) داشته باشد مورد تأیید آنان است و هرکس مورد تأیید اولیا و انبیای الهی باشد، میتواند ادعای حقانیت نماید. پاسخ این سؤال که آیا رابطه خویشاوندی میتواند برای افراد حقانیت به همراه داشته باشد را باید در دو منبع الهی یعنی؛ قرآن کریم و روایات که مفسِّر و مبیِّنِ قرآن میباشند و عقل که مهمترین عطیه الهی به انسان است مورد بررسی قرار دهیم. در این رساله در بررسی دیدگاه قرآن و سنت، به این نتیجه رسیدهایم که خداوند رابطه خویشاوندی با افرادی همچون اولیا و انبیای خود را، عاملی برای حقانیت افراد نمیداند و این موضوع را به گونههای مختلف در قرآن رد و نفی نموده است. در عوض عوامل دیگری همچون تقوا، ایمان، قلب سلیم و از همه مهمتر تبعیت از ولیای که از سوی خداوند بر مردم آمده است را عاملی برای حقانیت آنان میداند. بهگونهای که برخی همچون فرزند نوح به علّت پیروی نکردن از پیامبر خداوند از اهلیت با این ولی خدا ساقط میشود و خداوند میان او و دیگر سرکشان فرقی قائل نشده و او را با دیگران عذاب مینماید؛ و همچنین اهلبیت (ع) نیز در روایات خود، رابطه خویشاوندی با ایشان را در حقانیت افراد مؤثر نمیدانند بلکه علاوه بر تشویق و ترغیب مردم به ایمان، عمل صالح و تقوا، ولایت و تبعیت از ایشان که شرط پذیرش و قبولی طاعات الهی است را عامل حقانیت ذکر میکنند، بهگونهای که فردی همچون فرزند نوح، همانگونه که قبلتر به آن اشاره شد به خاطر سرکشیاش از ولی خدا، از اهلیت ساقط میشود امّا فردی که نهتنها با اهلبیت (ع) رابطه خویشاوندی ندارد، بلکه حتّی همنژاد با ایشان نیز نمیباشد، حقانیت پیدا میکند و به مقامی میرسد که اهلبیت (ع) در حق او میفرمایند: «منّا اهلالبیت»؛ و همچنین در این رساله بعد از بررسی معنای لغوی حقانیت و اینکه چه کسانی حق و معیار تشخیص آن میباشند، به این نتیجه رسیدیم که هر کس با حق مخالفت نماید باطل است و این مطلب را بهعنوان یک قانون کلی و همیشگی بیان کردهایم که اگر فردی هرچند از خویشاوندان بسیار نزدیک اهلبیت (ع) باشد، امّا درصورتیکه با ایشان مخالفت و دشمنی کند نهتنها نمیتواند ادعای حقانیت داشته باشد بلکه او فردی است باطل.