چکیده:
اهلبیت (ع) مفسران واقعی قرآن كریم میباشند كه به مراد جدی خداونـد در نـزول آیـات و بیـان آن مطلعاند، بسیاری از روایات تفسیری ذیل برخی از آیات سورهی نور منطبق بر اهلبیت میباشند، بعـضی از این روایات به معرفی اهلبیت (ع) پرداخته و برخی دیگر بیانگر مقام ولایـت و امامـت و هـدایتگـری ایشان میباشد. در این سوره در اثناء بیان موضوعات مختلف، مضامینی كه در روایـات تفـسیری، پیـامبر گرامی اسلام (ص) و اهلبیت: مصادیق بارز آن به شمار رفتهاند، ذكر گردیده است، در آیات 10، 14،2، 21 به «فضل و رحمت» خداونـد اشاره شده و ذیـل آیهی دهم، چهار روایـت كـه در آنها پیـامبر اکرم (ص) و ائمهی اطهار: و ولایت ایشان از مصادیق بـارز «فـضل و رحمـت» شـمرده شـده، نقـل گردیده است. ذیل آیهی 33 و 41 در مبحث شهادت و اقرار به ولایت دو روایت نقل شده اسـت و ذیـل آیهی نور؛ سی و پنجمین آیه از سورهی نور، تعداد چهارده روایت ذكر شده كه در ایـن روایـات؛ «نـور، مشكات، مصباح، زجاجه و كوكب درّی» بر پیامبر اکرم (ص)، اهلبیت، ولایت و هدایت ایـشان تطبیـق داده شده است، در آیات 36 و 37؛ بیوت رفیع و مردانی كه همواره به یاد خدا هستند؛ در ضـمن پـانزده روایت بر «رفعت و هدایت اهلبیت» منطبق گردیده است، همچنین ذیل آیهی 63، در رابطه با «تعظیم و تكریم اهلبیت» چهار روایت ذكر شده است و در خصوص «ولایت اذن» ذیل آیهی 62، دو روایت و در رابطه با «ولایت قضا» در آیات 47 ـ 52، چهار روایت ذكر شـده اسـت، هـمچنـین در خـصوص تطبیـق «ولایت خلافت و حكومت» با آیهی 55، تعداد پانزده روایت و بهطورکلی در مـورد اطاعـت از مقـام ولایت معصومین (ع) در آیات 52، 53،54، 56 و 3، ذیل آیـات 53 و 54 جمعـاً هفـت روایـت ذكـر گردید. جمعاً در این پژوهش در رابطه با 17 آیهی منطبق بــر اهلبیت در سورهی نــور تعـداد 62 روایت تفسیری نقل گردیده است. شایـان ذكر است كه تدبر در این آیات و همچنین روایات ذیل آنها بیانگر این حقیقت است كه داشتن جامعهی آرمانی، قانونمند و امن، منـوط بــه تبعیـت از نـور هـدایت ائمهی اطهار (ع) و ولایت آن هدایتگران بهحق میباشد، پژوهش پیشرو با اصـل قـرار دادن روایـات تفسیری ذیل آیات برگزیدهی سورهی نور، به بررسـی آیـات و روایـات مزبـور پرداختـه اسـت. مـستند پژوهش حاضر، مجموعههای روایات تفسیری؛ قمی، عیاشی، البرهان، نور الثقلین، الـدر المنثـور و كتـب اربعه و جوامع روایی دیگر میباشند.
كلیدواژهها: تفسیر اثری، سورهی نور، پیامبر اكرم، اهلبیت، ولایت، امامت.
فصول پایاننامه:
این پژوهش در دو بخش ارائه شده است:
بخش اول: «كلیات»
* گفتار اول: طرح مقدمات پایاننامه
* گفتار دوم: كلیاتی پیرامون تفسیر اثری
بخش دوم: «تفسیر اثری آیات منطبق بر اهلبیت در سورهی نور»
* گفتار اول: آیات منطبق بر ولایت اهلبیت در سورهی نور
* گفتار دوم: آیات منطبق بر فضائل اهلبیت در سورهی نور.