چکیده:
این پایاننامه به احصاء قرائتهای منـسوب بـه معـصومین (ع) از ابتدا تـا انتهـای قـرآن، بـر اسـاس نقـل کتابهای قرائی و تفسیری قدیمی شیعه و سنی پرداخته و هریك را بهطور جداگانه از نظر تأثیر بر مفاهیم آیات و بعضاً به لحاظ سندی مورد بررسی قرار داده است. با دقت نظر در تمامی قرائتهای یادشده، در نهایت میتوان آنها را به دو بخـش كلـی تقـسیم نمـود. اول قرائات بیتأثیر در معنا و دوم قرائات مؤثر در معنا. بخش اول شامل اشـباع، امالـه یـا امثـال آن میشود و اگرچه ممكن است معتبر یا شاذ باشد، اما تأثیری بر معنای آیات ندارد. بخش دوم یعنـی قرائـات مـؤثر در معنا، خود، به دودسته معتبر و شاذ تقسیم میگردد و نوع شاذ آن بر دو قسم است. اول قرائات ضعیف كه به لحاظ متن یا سند روایت، ضعف دار. دن دوم قرائـات غیـر ضـعیف كـه خـود شـامل دو بخـش تفـسیر و مجاوبه است. قرائت تفسیری در حقیقت بیانِ مفهوم آیه است نه الفاظ آن و. مجاوبه، شامل عباراتی اسـت كه معصومین: در تأیید یا امتثال امر آیات فرمودهاند و به خطا در بعضی از کتابها بهعنوان قرائـت ثبت شده است. قرائات منسوب به معصومین: بیتأثیر در معنا: الف) شـاذ، ب) معتبر؛ مؤثر در معنا: الف) شـاذ: 1- ضعیف، 2- غیر ضعیف: 2-1- تفسیر، 2-2- مجاوبه؛ ب) معتبر. نتیجه اینکه غیر از قرائات ضعیف، سایر قرائتهای رسیده از معصومین: قابل قبول میباشد و اگرچـه ممكن است به شكل كامل جایگزین قرائات مشهور نشود، اما قطعاً میتواند ضـمن مطـرح شدن در كنـار سایر قرائات، به لحاظ مفهومی نیز ما را در درك صحیحتر و بهتر آیات یاری نماید.
كلیدواژهها:قرآن، تفسیر، قرائت، قرائات، معصوم، معصومین (ع).