چکیده:
خداوند قرآن کریم را بهعنوان آخرین کتاب آسمانی برای هدایت نسلها و رسیدن به کمال و سعادت فرو فرستاده و برای رسیدن به این هدف، تبیین و تفسیر قرآن را از وظایف پیامبر اکرم (ص) برشمرده تا معارف آن برای همگان روشن سازد. رسول خدا (ص) نیز رسالت خود را در تبیین و تفسیر قرآن کریم به اهلبیت خویش واگذار نموده و ایشان را در معیت همهجانبه قرآن معرفی کرده است. قرآن کریم شامل معارف ظاهری و باطنی است و گستره عظیمی را شامل میشود و طبق روایات، همه مراتب فهم آیات و آگاهی به رموز و اسرار وحی و معرفت و تفسیر کامل قران تنها در اختیار معصومین (ع) قرار داشته و در انحصار آنان میباشد و دیگران از معرفت ظاهری قرآن و مراتبی از معرفت باطنی برخوردار هستند. این رساله با توجه به روایات تفسیری معصومین (ع) و بیان نمونههایی در موضوعات و معارف مختلف قرآن، درصدد اثبات معرفت خاص ایشان به قرآن بوده، نشان میدهد که اهلبیت پیامبر (ص) به دلیل اتصال به وحی و دارا بودن علم لدنی، تفاسیری که ارائه میدهند نیز به فراخور علم ایشان، از گستره وسیع و معارف والایی برخوردار است. هدف رساله اثبات دانش گسترده اهلبیت (ع) درباره معارف قرآن و دانش تفسیری اهلبیت (ع) است که دیگران راهی برای درک و فهم آن جز از طریق ایشان ندارند. از ویژگیهای دیگر این پژوهش، ارائه شواهد و نمونههای عینی در تمام مباحث مرتبط است که افزون بر تقویت مبانی نظری، خواننده را با گستره واقعی دانش تفسیر امامان آشنا میسازد و در نهایت اثبات میشود گستره دانش تفسیری ایشان، شامل تفسیر کامل قرآن، تأویل متشابهات، بیان بطون، علم به مغیبات، مصادیق آیات و تبیین مجملات میباشد.
کلیدواژهها:تفسیر قرآن، تأویل، بطن، علم معصوم، گستره دانش اهلبیت (ع).
مقالات مرتبط:
بررسی دانش تفسیری ویژه اهل بیت (ع)، سید رضا مؤدب، سکینه آخوند، مطالعات تفسیری، بهار 1392، شماره 13، (26 صفحه، از 67 تا 92)، (علمی _ پژوهشی)
فصول پایاننامه:
این پژوهش در چهار فصل ارائه شده است:
فصل اول: «کلیات»
* شناسه پژوهش
* مفهوم شناسی
* مباحث نظری در باب بطن و تأویل
فصل دوم: «شناخت مقام و منزلت اهلبیت (ع) در تفسیر»
* بررسی میزان روایات تفسیری
* حجیت سنت در تفسیر
* رابطه قرآن و سنت
* منزلت علمی اهلبیت (ع) در تفسیر
فصل سوم: «مستندات و ویژگیهای دانش تفسیری اهلبیت (ع)»
* مستندات علم و دانش اهلبیت (ع)
* ویژگیهای خاص تفسیر اهلبیت (ع)
فصل چهارم: «تفسیر خاص اهلبیت (ع)»
* دانش خاص اهلبیت (ع) در حوزه تفسیر
* دانش خاص اهلبیت (ع) در تأویل متشابهات
* دانش خاص اهلبیت (ع) در بیان بطون آیات
* دانش خاص اهلبیت (ع) در علم به مصادیق آیات
* دانش خاص اهلبیت (ع) در تبیین مجملات
نتیجه.