چکیده:

 عصر امام باقر (ع) و امام صادق (ع) مصادف با بروز اندیشه‌هایی چون امامیه، کیسانیه، غلات و زیدیه، از مکتب کلامی شیعه و معتزله، جبریه، مرجعه و خوارج از مکتب کلامی اهل سنت و زندقه، مسیحیت و یهودیت از غیرمسلمانان است. مکاتب فقهی شیعه و اهل سنت و اندیشه‌های سیاسی و اقتصادی بخش دیگری از اندیشه‌های آن عصر را به خود اختصاص داده است. امام باقر (ع) و امام صادق (ع) در برابر هریک از اندیشه‌ها مواجهه خاصی داشتند. سیره ایشان این‌گونه بود که مواجهات خود را بر مبنای دو اصل مهم پایه‌گذاری کنند: 1- پایبندی به مبانی دین اسلام و مذهب شیعه؛ 2- رعایت موازین اخلاقی. هر مواجهه دارای چهار عنصر و رکن اصلی است: مواجهه کننده، صاحب اندیشه، مخاطب مواجهه و شاهد مواجهه. به‌طور طبیعی شیوه اتخاذ شده توسط این دو امام بزرگوار معلول چند عامل مانند موضوع اندیشه، مخاطب، زمان و شاهد مواجهه است. مواجهات امام باقر (ع) و امام صادق (ع) به‌طورکلی به سه شیوه‌ی تقابل، تبیین و تصحیح صورت گرفته است. هر یک از آن‌ها دارای چند مصداق است. مواجهات تقابلی مانند تکذیب، توبیخ، لعن و نفرین و مواجهات تبیینی مانند تفصیل و اجمال است. موضوعات مورد مواجهه‌ی این دو امام بزرگوار متناسب با ویژگی‌های آن عصر، اعتقادی، سیاسی، فقهی، اقتصادی و علمی است. مواجهات اعتقادی در دو غالب درون دینی و برون دینی، مواجهات سیاسی به‌صورت مواجهه با حکومت و مردم و مواجهه اقتصادی در چارچوب مواجهات تشکیلاتی و غیر تشکیلاتی صورت گرفته است. برخی ابزارهای به‌کاررفته در این مواجهات مثل معجزه و علم غیب، ویژه مقام امامت امام باقر (ع) و امام صادق (ع) و برخی دیگر همانند ابزارهای گفتاری، نوشتاری و رفتاری مشترک بین همه انسان‌هاست.

 کلیدواژه‌ها: امام باقر (ع)، امام صادق (ع)، مواجهه صادقین (ع)، سیره ائمه، عصر صادقین (ع).

فصول پایان‌نامه:

این پژوهش در هفت فصل ارائه شده است:
فصل اول: «کلیات»
* بیان مسئله
* پیشینه موضوع
* اهمیت و ضرورت تحقیق
* اهداف تحقیق
* روش تحقیق
فصل دوم: «مفهوم شناسی»
* سیره
* مواجهه
* اندیشه
* عصر صادقین (ع)
فصل سوم: «ویژگی‌های عصر صادقین (ع)»
* اوضاع سیاسی عصر صادقین (ع)
* اوضاع اقتصادی عصر صادقین (ع)
* اوضاع فرهنگی عصر صادقین (ع)
* اوضاع علمی عصر صادقین (ع)
* اوضاع اجتماعی عصر صادقین (ع)
فصل چهارم: «عناصر و مبانی مواجهه»
* بخش اول: عناصر مواجهه صادقین (ع)
* بخش دوم: مبانی مواجهه صادقین (ع)
فصل پنجم: «شیوه‌های مواجهه صادقین (ع)»
* مواجهات تقابلی صادقین (ع)
* مواجهات تبیینی صادقین (ع)
* مواجهات تصحیحی صادقین (ع)
فصل ششم: «انواع مواجهات صادقین (ع)»
* مواجهات اعتقادی
* مواجهات سیاسی
* مواجهات فقهی
* مواجهات اقتصادی
* مواجهات علمی
فصل هفتم: «ابزارها و عوامل مؤثر بر سیره مواجهه‌ی صادقین (ع)»
* بخش اول: ابزارهای مواجهه صادقین (ع)
* بخش دوم: عوامل مؤثر بر سیره مواجهه صادقین (ع).

نوشتن دیدگاه