چکیده:
از ابعاد برجسته شخصیت معصومین (ع) مقام علمی ایشان است که وسیلهای است برای هدایت و نیز موجب جذب دلهای تشنه و فکرها و اندیشهها میگردد و سبب کشف حقیقت میشود. سخنان امام العارفین، حضرت سیدالساجدین (ع) بیشتر بهصورت مناجاتها و راز و نیازهایی است که از دلی سوزان و چشمی گریان و ضمیری مطمئن، در تاریکی و ظلمت روزگار اموی، نشأتگرفته است. این نیایشها، علاوه بر آنکه موجب قرب انسان به آفریدگار هستی میگردد و رابطهای مستحکم و ناگسستنی بین انسان و خالق خویش ایجاد میکند، یکی از منابع علوم بشری از جمله فلسفه میباشد. صحیفه سجادیه آن حضرت، بهحق پس از قرآن کریم و نهجالبلاغه از برترین اسلوبهای بیان عربی است که مشتمل بر علوم مختلف است، آنچه در این مجموعه تحت عنوان «برداشتهای فلسفی از سخنان امام سجاد (ع)» آمده است، تنها اشارتی گذرا بر اندیشههای والا و عمیق آن امام همام میباشد و بیانگر فرمایشات آن حضرت پیرامون خالق هستی، صفات و افعال باریتعالی، نبوت و معاد است. بههرحال این مجموعه سبویی است بس کوچک که گنجایش این بحر بیکران در آن ناممکن است اما از این بر کرانه دریا هم بهقدر تشنگی باید چشید.
کلیدواژهها:صحیفهی سجادیه، ادعیه، حکمت اشراق، مشاء و متعالیه، توحید، صفات، افعال، معاد.
فصول پایاننامه:
این پژوهش شامل شش بخش است:
بخش اول: «امور عامه»
* فصل اول: اصالت وجود
* فصل دوم: تشکیک وجود
* فصل سوم: احکام سلبی وجود
* فصل چهارم: علم حضوری و حصولی
* فصل پنجم: احتیاج معلول به علت در بقای خود
* فصل ششم: حدوث و قدم
بخش دوم: «اثبات واجب تعالی»
* فصل اول: براهین اثبات واجب
* فصل دوم: قابل شناخت نبودن ذات حق
* فصل سوم: مراتب توحید
بخش سوم: «صفات حقتعالی»
* فصل اول: صفات ثبوتی و سلبی
* فصل دوم: علم حقتعالی
* فصل سوم: قدرت حقتعالی
* فصل چهارم: حیات حقتعالی
* فصل پنجم: صمیع و بصیر بودن حقتعالی
* فصل ششم: کلام حقتعالی
* فصل هفتم: اراده حقتعالی
* فصل هشتم: غنای حقتعالی
* فصل نهم: خالقیت
* فصل دهم: صفات سلبی
بخش چهارم: «افعال حقتعالی»
* فصل اول: فرشتگان
* فصل دوم: عرش و کرسی
* فصل سوم: کتاب محو و اثبات و امالکتاب
* فصل چهارم: فیض حقتعالی
* فصل پنجم: وسایط فیض
بخش پنجم: «نبوّت»
* نبوت عامه
بخش ششم: «معاد»
* فصل اول: تجرد نفس و بقای آن
* فصل دوم: رزق و روح
* فصل سوم: حقیقت موت
* فصل چهارم: عالم برزخ
* فصل پنجم: معاد جسمانی
* فصل ششم: نفخ صور
* فصل هفتم: صراط
* فصل هشتم: تجسم اعمال
* فصل نهم: ثواب و عقاب.