چکیده:
شیخ عبدالمنعم الفرطوسی مشهور به شاعر اهلبیت (ع) در سال 1335 ق در نجف اشرف به دنیا آمد، فقه و اصول را در محضر «سید محمدباقر احسایی» آموخت و از درس «آیتالله خویی» نیز بهرهمند شد. او در سال 1404 هجری وفات یافت و در جوار حرم امیرالمؤمنین (ع) دفن شد. وی در میان شاعران قرن بیستم بر دوش خود مسئولیت سنگین دفاع از اهلبیت (ع) و بهکارگیری شعر و ادب در خدمت دین اسلام و بیان ارزشها و رموزش را احساس میکرد و یکی از شاعران شیعی قرن چهاردهم هجری است که در اغراض مختلف مدح، رثا، غزل و وصف شعر سروده، از مهمترین آثار شاعر دیوان بزرگ اوست، امّا آنچه بیش از همه باعث شهرت وی شده: کتاب زیبای وی بنام «ملحمه اهلالبیت» در 8 جزء میباشد و ابیاتش از 40 هزار بیت متجاوز است که شاعر تصویر پیامبر (ص) و اهلبیت (ع) را بهصورت جزئی و با استناد به قرآن کریم و احادیث وارده به نظم در آورده است. شاعر قسمتی از این اثر زیبای خود را که حدود 4 هزار بیت میباشد، به زندگی امام حسین (ع) اختصاص داده و با بصیرت و نگرشی عمیق به زندگی و سیره آن حضرت مینگرد. پایاننامهی حاضر با موضوع «سیمای امام حسین (ع) در مرثیههای عبدالمنعم فرطوسی» شاعر معاصر عراقی میباشد که مباحث عقیدتی و زندگی پیامبر (ص) و خاندان مطهّرش را با استناد به آیات قرآن و روایات پیامبر (ص) و امامان (ع) و تاریخ به نظم در آورده است. بررسی اینگونه مباحث در آثار شعری علاوه بر ارزش ادبی آن، میتواند جلوههایی از حقانیت اهلبیت پیامبر (ص) را نمایان سازد. در این پژوهش ابتدا به بررسی زندگی و ادب عبدالمنعم فرطوسی و فن ملحمه نزد شاعر پرداخته شده، سپس هنر شاعر در به تصویر کشیدن سیمای امام حسین (ع) و بیان فضایل آن حضرت، مورد کنکاش و تحقیق قرار گرفته، آنگاه دور نمایی از سیمای امام حسین (ع) از خلال اشعار فرطوسی ارائه شده است.
کلیدواژهها:عبدالمنعم فرطوسی، حماسه، ملحمه اهلبیت (ع)، امام حسین (ع).
فصول پایاننامه:
این تحقیق در چهار فصل ارائه شده است:
فصل اول: «کلیات و مقدمات»
* شرح و بیان مسئله پژوهش
* پرسشهای تحقیق
* هدف تحقیق
* اهمیت تحقیق
فصل دوم: «آشنایی با حیات فردی، اجتماعی و علمی شیخ عبدالمنعم فرطوسی»
* بخش اول: حیات فردی، اجتماعی و علمی شیخ عبدالمنعم فرطوسی
* بخش دوم: شعر و شاعری نزد فرطوسی
فصل سوم: «نگاهی به حماسه و بررسی ملحمه اهلبیت (ع) اثر عبدالمنعم فرطوسی»
* بخش اول: حماسه چیست؟
* بخش دوم: ملحمه اهلبیت (ع) فرطوسی
فصل چهارم: «سیمای امام حسین (ع) در ملحمه اهلبیت (ع)»
* بخش اول: ولادت امام حسین (ع)
* بخش دوم: نگاهی به شخصیت امام حسین (ع).